សម្រង់ទ្រឹស្តីរបស់ខុងជឺអ្នកប្រាជ្ញចិនសម័យបុរាណ៤៤ប្រការ

កាលពីពេលមុន យើងបានលើកយកសុភាសិតចិន១៥ប្រការ ល្អចំពោះចិត្តពីអ្នកប្រាជ្ញចិន ក្នុងសម័យបុរាណ ដូចជា ឡាវស៊ឺ(ឡៅជឺ) ខុងបេង ស៊ុនវូ និងកូវឡេង រួចហើយ តែសម្រាប់ថ្ងៃនេះ យើងនឹងជ្រើសរើសដកស្រង់ទ្រឹស្តីរបស់ខុងជឺសុទ្ធមួយចំនួនមកចុះផ្សាយ។ ទ្រឹស្តីទាំងនេះប្រិយមិត្តខ្លះប្រហែលជាធ្លាប់បានអាន បានជួបមួយចំនួន តែក៏មានប្រិយមិត្តខ្លះ បានអានខ្លះនិងមិនបានអានជួបខ្លះ ​តែមិនបានចាំ ហើយមានប្រិយមិត្តមួយចំនួនទៀត ប្រហែលជាធ្លាប់ប្រើទ្រឹស្ដីទាំងនេះសម្រាប់ការអប់រំជីវិតរបស់ខ្លួនផងក៏មិនដឹង។  

ខុងជឺជាទស្សនវិទូរបស់ចិនមួយរូបដ៏ល្បីល្បាញតាំងពីសម័យបុរាណ រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។ គេអាចចាត់ទុកទ្រឹស្តីរបស់ខុងជឺចូលក្នុងលទ្ធិមួយ ​ដែលមានប្រជាជនចិន ក៏ដូចជាអ្នកសិក្សាផ្នែកទស្សនវិជ្ជាបូព៌ាប្រទេស និងជុំវិញពិភពលោក ​បានលើកយកនូវទ្រឹស្តីរបស់ខុងជឺមួយចំនួនមកធ្វើការវិភាគ ដើម្បីឆ្លើយតបតាមតម្រូវការរបស់សង្គម ជាពិសេសផ្នែកសីលធម៌ គុណធម៌ សុជីវធម៌ ចរិយាធម៌ និងកតញ្ញូតាធម៌ ជាដើម។ ទ្រឹស្តីដែលបានលើកយកមកសរសេរចុះផ្សាយក្នុងទីនេះ គឺស្រង់យកតាមប្រភពនានា ដែលបានឃើញនៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមតែប៉ុណ្ណោះ។

ទ្រឹស្តីរបស់ខុងជឺអ្នកប្រាជ្ញចិនសម័យបុរាណ៤៤ប្រការ

១- ...ឯងចាញ់ ត្រឹមតែដោះមួក... បើគ្រូប្រាប់ថា

គេចាញ់នោះមានទៅដល់ជីវិតរបស់មនុស្សផ្សេងៗ

ឯងគិតថា តើមួកឬជីវិតសំខាន់?

២- បួនវត្ថុក្នុងលោក ដែលលុយទិញមិនបានគឺ

ស្នេហា ពេលវេលា ជីវិត និងកល្យាណមិត្ត។

៣- កងទ័ព... អាចបាត់បង់មេកងទ័ពបាន

តែមនុស្សយើងនឹងខ្វះកម្លាំងចិត្តមិនបាន។

៤- ការនិយាយស្តីដោយការលាក់លៀម

រមែងនាំមកនូវរឿងបំផ្លាញគុណធម៌។

៥- កិត្តិយសដែលធំធេង

មិនស្ថិតនៅលើយើងមិនធ្លាប់ដួល

តែវាស្ថិតនៅលើយើងក្រោកឡើងរាល់លើក

ដែលយើងដួលទៅវិញទេ។

៦- កុំប្រមូលយកពាក្យរិះគន់របស់អ្នកដទៃមកដាក់ក្នុងចិត្ត

តែចូរទទួលស្តាប់ និងប្រើអភិវឌ្ឍន៍ខ្លួនឯងល្អជាជាង។

៧- គ្រប់អ្នកស្រឡាញ់ក៏ត្រូវគិតពិចារណា

គ្រប់អ្នកស្អប់ក៏ត្រូវគិតពិចារណាដែរ។

៨- ចេះក៏ឲ្យប្រាប់ថាចេះ

មិនចេះក៏ឲ្យប្រាប់ថាមិនចេះ

ទើបជាមនុស្សឆ្លាត។

៩- ជីវិតគឺជារឿងងាយៗ តែមនុស្សយើង

បែរជាទៅធ្វើឲ្យវាលំបាកទៅវិញ។

១០- ត្រូវប្រកាន់ភ្ជាប់នូវគុណធម៌

 សេពគប់មិត្តត្រូវប្រយ័ត្នប្រយែង

ធ្វើរឿងខុសក៏ត្រូវប្រញាប់រកដំណោះស្រាយភ្លាម។

១១- ធ្វើការងារកុំសង្ឃឹមខ្លាំងពេក កុំសង្ឃឹមវត្ថុតបស្នងបន្តិចបន្តួច

គិតតែចង់បានឆាប់ តែមិនអាចសម្រេចដល់គោលដៅ

គិតតែសង្ឃឹមរឿងតូចតាច ក៏នឹងធ្វើរឿងធំមិនបាន។

១២- បានតែរៀនសូត្រ តែមិនចេះវិភាគវែកញែក

 ទើបមិនយល់ដល់ហេតុផល។

១៣- បើដើរតាមស្នាមជើងជនដទៃ

 គ្មានថ្ងៃណាមួយមានស្នាមជើងជារបស់ខ្លួនឯងឡើយ។

១៤- ពួកអ្នកធ្វើការហួសតួនាទី

និងពួកមនុស្សធ្វើការមិនបាន

ជាក្រុមមនុស្សតែមួយ។

១៥- ពេលមិននៅក្នុងតំណែងនោះ

ក៏មិនទៅដាក់ផែនការក្នុងតំណែងនោះ។

១៦- ភាពមានបានដែលបានមកដោយភាពមិនត្រឹមត្រូវ

 សម្រាប់ខ្ញុំវិញ ទុកដូចជាដុំពពករសាត់។

 ១៧- មនុស្សឆ្លាត នឹងមិនត្រូវកុហក

មនុស្សដែលមានគុណធម៌ខ្ពស់ គ្មានរឿងណាមួយត្រូវឲ្យខ្វល់

មនុស្សដែលក្លាហាន ក៏មិនមានភាពភ័យខ្លាច។

១៨- មនុស្សដែលមានគុណធម៌ នឹងមិនឯកោ

នឹងត្រូវមានមនុស្សបែបក្រុមដូចគ្នាគាំទ្រ។

១៩- មនុស្សដែលមិនធ្វើអ្វីសោះ គិតតែពីស៊ី

គ្មានផ្លូវរីកចម្រើនឡើយ។

២០- មនុស្សដែលមិនមានផែនការវែងឆ្ងាយ

សេចក្ដីទុក្ខក៏នឹងកើតមានឆាប់។

២១- មនុស្សដែលស្គាល់ការសិក្សា

ស៊ូដល់មនុស្សដែលចូលចិត្តចេះរៀនមិនបាន

មនុស្សដែលចូលចិត្តសិក្សា

ស៊ូនឹងមនុស្សដែលមានសចក្ដីសុខ

ជាមួយការសិក្សាមិនបាន។

២២- មនុស្សបុរាណ ច្រើនតែមិននិយាយអួតអាង

ព្រោះក្រែងលោថា ដែលនិយាយចេញទៅហើយ

ប្រតិបត្តិមិនបាន។

២៣- មនុស្សយើងលែងប្រកាន់សច្ចៈទៅហើយ

តើនឹងអាចសាងអនាគតបានយ៉ាងដូចម្ដេចទៅ?

២៤- មនុស្សល្ងង់ខ្លៅ តែចូលចិត្តធ្វើខ្លួនឆ្លាត

មនុស្សថ្នាក់ទាប ក៏ចូលចិត្តធ្វើជាថ្នាក់ខ្ពស់។

២៥- មានមិត្ត៣ប្រភេទ ដែលសេពគប់បាន

 និងមាន៣ប្រភេទទៀតសេពគប់មិនបាន,

សេពគប់ជាមួយមនុស្សជឿត្រង់ 

មនុស្សស្មោះត្រង់

មនុស្សដែលមានពុទ្ធិវែងឆ្ងាយមានប្រយោជន៍ ។

មិនសេពគប់ជាមួយមនុស្សប្រចុបប្រចែង

នៅចំពោះមុខសរសើរ នៅពីក្រោយខ្នងនិន្ទា

មិនសេពគប់ជាមួយមនុស្សមានអំណួត

តែគ្មានការពិត ជាលទ្ធផលមិនល្អ។

២៦- មិនខ្លាចទេគ្មានតំណែង...

ខ្លាចតែមិនមានសមត្ថភាព ក្នុងការគ្រប់គ្រងតំណែង។

២៧- មួយនាទីដែលអ្នកខឹង

ស្មើនឹងអ្នកបានបាត់បង់៦០វិនាទី

នៃសេចក្ដីស្ងប់ក្នុងចិត្តរបស់អ្នកទៅហើយ។

២៨- រឿងដែលខ្លួនមិនចូលចិត្ត ចូរកុំធ្វើជាមួយអ្នកដទៃ។

៣៩- សុភាពជនដែលនិយាយច្រើន តែធ្វើតិចគួរឲ្យខ្មាសអៀន។

៣០- សុភាពជននិយាយតែការសាមគ្គីជាគោលការណ៍

មិនចូលជាមួយអ្នកប្រចុបប្រចែង មនុស្សដែលអាក្រក់

ភាគច្រើននឹងត្រឡប់ទៅត្រឡប់មក ដោយមិននិយាយពីគោលការណ៍។

៣១- សុភាពបុរសត្រូវប្រយ័ត្នបីរឿង

ក/ ពេលកម្លោះចិត្តមិនមានស្ថេរភាព ត្រូវប្រយ័ត្នរឿងទាក់ទង់ស្រីៗ។

ខ/ ពេលដល់កម្លោះចាស់ កម្លាំងចិត្តរឹងមាំឡើង

ត្រូវប្រយ័ត្នរឿងពូកែប្រជែងដណ្ដើមកិត្តិយសកេរ្តិ័ឈ្មោះ។

គ/ ពេលដល់វ័យចាស់ជរា ភាពរឹងមាំចុះខ្សោយ

ក៏ត្រូវប្រយ័ត្នកុំទៅយកប្រៀប ដែលមិនចេះគ្រប់។

៣២- ស្គាល់អ្នកដទៃនោះ ឆ្លាត

ស្គាល់ខ្លួនឯងនោះ ជាអរិយជន

ឈ្នះដទៃគឺអ្នករឹងមាំ

ឈ្នះខ្លួនឯង គឺជាជនឧត្តមក្រៃ។

៣៣- ស្រឡាញ់គេ មិនត្រូវបណ្ដោយឲ្យគេគិតតែពីសប្បាយឡើយ

បើស្មោះស្ម័គ្រចំពោះគេ ក៏ត្រូវអប់រំប្រៀនប្រដៅគេ។

៣៤- ហេតុអ្វី!... ត្រូវសម្លាប់ជ្រូកអប់រំកូន។

៣៥- អ្នកគ្រប់គ្រងបើប្រតិបត្តិត្រង់ទៅត្រង់មក

ទោះជាមិនចេញបញ្ជា ក៏ប្រជាជនប្រតិបត្តិតាម

បើអ្នកគ្រប់គ្រងមិនស្មោះត្រង់

ប្រជាពលរដ្ឋរមែងមិនស្ដាប់បង្គាប់។

៣៦- អ្នកគ្រប់គ្រង់កុំស្តាប់តែមនុស្សដែលនិយាយពិរោះ

ហើយផ្តល់ការគាំទ្រ និងកុំបីកើតមានព្រោះថា

គេជាមនុស្សមិនល្អ មិនស្តាប់សម្តីគេខ្លះ។

៣៧- អ្នកដែលមានកិត្តិយស

គឺអ្នកដែលផ្តល់កិត្តិយសឲ្យអ្នកដទៃ។

៣៨- អ្នកដែលសុំទោសមុន គឺជាមនុស្សដែលក្លាហានបំផុត

អ្នកដែលឲ្យអភ័យគេមុន គឺជាមនុស្សដែលរឹងប៉ឹងបំផុត

អ្នកដែលភ្លេចបានមុន គឺជាមនុស្សដែលមានសេចក្ដីសុខបំផុត។

៣៩- អ្នកសិក្សាសម័យមុន

សិក្សាដើម្បីឲ្យខ្លួនមានភាពជោគជ័យក្នុងការសិក្សា

មនុស្សសម័យថ្មី សិក្សាដើម្បីឲ្យអ្នកដទៃដឹងថា

ខ្លួនឯងមានការសិក្សា។

៤០- ចូរយកចិត្តទុកដាក់ថា អ្នកដទៃនឹងមើលមកថា តើយើងជាមនុស្សយ៉ាងម៉េច

មានឈ្មោះបោះសម្លេងតិចឬខ្លាំងកម្រិតណា ឬមានឋានៈជីវភាពយ៉ាងម៉េច

ប៉ុន្តែឲ្យចាប់អារម្មណ៍ថា តើខ្លួនយើងផ្ទាល់មានតម្លៃគួរដល់ការយកចិត្តទុកដាក់

ឬផ្ដល់នូវការគោរពរាប់អានហើយឬនៅ?

៤១- អាយុនិងថ្ងៃកំណើតរបស់ពុកម្តាយត្រូវចងចាំទុក

ចិត្តមួយត្រេកអរ ការណ៍ដែលលោកមានអាយុវែងឆ្ងាយ

តែក៏ត្រូវព្រួយបារម្ភដែរ ដែលអាយុរបស់លោកឡើងមួយឆ្នាំទៀតហើយ។

៤២- ការរៀនចេះដោយការប្រាសចាកការគិត

គឺជាពលកម្មដែលសូន្យទទេ ការគិតដោយប្រាសចាកការរៀនចេះ

គឺជាមហន្តរាយ។

៤៣- មនុស្សដែលមិនមានភាពរឹងមាំផ្នែកខាងផ្លូវចិត្ត

ច្រើននឹងបរាជ័យកណ្តាលទី

ព្រោះគេវាយតម្លៃទុកឲ្យខ្លួនឯងតាំងពីដើមទីហើយថា

គេមិនមានផ្លូវណាមួយនឹងជួបភាពជោគជ័យឡើយ។

៤៤- កាលណាទ្វារផ្ទះមួយបិទ ទ្វារផ្ទះមួយទៀតក៏បើក

ប៉ុន្តែជានិច្ចកាល យើងរវល់គិតតែសម្លឹងមើលទ្វារផ្ទះដែលបិទ

ទ័លតែមើលមិនឃើញថា មានទ្វារផ្ទះមួយទៀតកំពុងបើក។

រូបភាព www.google.com