មេរៀនអប់រំ ពីមីឆាពងមាន់ចៀនរបស់ឪពុកលោកប្រធានាធិបតីស៊ីជីនពីង

លោកប្រធានាធិបតីស៊ីជីនពីងធ្លាប់បាននិយាយថា៖

កាលខ្ញុំនៅក្មេង ខ្ញុំជាមនុស្សអាត្មានិយមខ្លាំងណាស់ ហើយខ្ញុំតែងតែទាមទារអ្វីដែលល្អបំផុតសម្រាប់ខ្លួនខ្ញុំ។ នៅទីបំផុតមនុស្សនៅជុំវិញខ្លួនខ្ញុំបានចាកចេញពីខ្ញុំម្តងមួយៗ សូម្បីតែមិត្តភក្តិរបស់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំមិនដែលបន្ទោសថាមកពីខ្លួនឯងទេ ហើយតែងតែទម្លាក់កំហុសទៅអ្នកដទៃ ហើយថែមទាំងរិះគន់ទៅលើពួកគេទៀត។

ប៉ុន្តែឪពុកខ្ញុំបានបង្រៀនខ្ញុំនូវគោលការណ៍មួយដែលខ្ញុំចងចាំជានិច្ច។

ថ្ងៃមួយគាត់បានធ្វើមី ២ចានហើយដាក់វានៅលើតុ។ ចានមួយមានពងមាន់១គ្រាប់នៅពីលើហើយចានមួយទៀតមិនមានពងមាន់នោះទេ។ បន្ទាប់មកគាត់បានឱ្យខ្ញុំរើសយកចានមួយ។ នៅគ្រានោះពងមាន់គឺជារបស់មិនងាយបានញ៉ាំនៅក្នុងគ្រួសារខ្ញុំទេ! ទាល់តែមានបុណ្យទានឬចូលឆ្នាំថ្មី ទើបយើងបានញ៉ាំវា។ ខ្ញុំក៏បានជ្រើសរើសយកចានដែលមានពងមាន់នៅពីលើ! នៅពេលដែលយើងចាប់ផ្តើមញ៉ាំ ខ្ញុំគិតក្នុងចិត្តថាខ្លួនឯងឆ្លាតណាស់ និងមានមោទកភាពជាខ្លាំងចំពោះជម្រើសនិងការសម្រេចចិត្តដ៏ឈ្លាសវៃរបស់ខ្ញុំ ហើយថែមទាំងញ៉ាំពងមាន់យ៉ាងសប្បាយទៀតផង។ តែខ្ញុំភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំងនៅពេលដែលចានឪពុកខ្ញុំមានពងមាន់ដល់ទៅ២គ្រាប់ នៅពីក្រោមមីរបស់គាត់! ខ្ញុំសោកស្តាយខ្លាំងណាស់! ហើយខ្ញុំបានស្តីបន្ទោសខ្លួនឯងចំពោះការសម្រេចចិត្តខុសរបស់ខ្ញុំ។ ឪពុកខ្ញុំញញឹមហើយនិយាយមកកាន់ខ្ញុំថា“ កូនសំលាញ់! កូនត្រូវតែចងចាំថា អ្វីដែលភ្នែកយើងអាចមើលឃើញ មិនប្រាកដថាវាជាការពិតនោះទេ។ ប្រសិនបើកូនចង់កេងយកប្រយោជន៍ពីមនុស្សដទៃ នោះកូននឹងចាញ់!”

នៅថ្ងៃបន្ទាប់ឪពុកខ្ញុំបានធ្វើមីចំនួន ២ចានទៀត គឺមួយចានដាក់ពងមាន់មួយគ្រាប់នៅពីលើនិងចានមួយទៀតគ្មានពងមាន់នៅពីលើដដែល។ ជាថ្មីម្តងទៀតគាត់បានដាក់ចានទាំងពីរនៅលើតុហើយនិយាយមកខ្ញុំថា“ កូនពុក! កូនរើសទៅ! តើកូនចង់បានចានមួយណា?” ពេលនេះខ្ញុំគិតថាខ្ញុំឆ្លាតជាងមុន។ ខ្ញុំបានរើសយកចានដែលគ្មានពងនៅពីលើ។ ខ្ញុំភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំង នៅពេលខ្ញុំញែកមីរបស់ខ្ញុំទៅ មិនមានសូម្បីតែពងមួយគ្រាប់នៅបាតចាននោះទេ! ឪពុកខ្ញុំញញឹមហើយនិយាយមកខ្ញុំថា“ កូនអើយ! កូនមិនអាចពឹងផ្អែកទៅលើបទពិសោធដែលកូនធ្លាប់មានជារៀងរហូតនោះទេ ព្រោះពេលខ្លះជីវិតអាចបោកប្រាស់ឬលេងសើចជាមួយយើងបាន។ ប៉ុន្តែកូនក៏មិនត្រូវខូចចិត្តពេកនោះដែរ។ កូនគួរចាត់ទុកវាថាគ្រាន់តែជាមេរៀនដែលបានរៀនទៅចុះ។ វាជាអ្វីដែលកូនមិនអាចរៀនវាពីសៀវភៅមេរៀននោះបាន។

ថ្ងៃទី៣ ឪពុកខ្ញុំបានធ្វើមីចំនួន ២ចានម្តងទៀតដូចលើកមុនដែរ ដោយមួយចានដាក់ពងមាន់១គ្រាប់នៅពីលើនិងចានមួយទៀតគ្មានពងនៅពីលើដដែល។ គាត់បានដាក់ចានទាំង២ នៅលើតុហើយនិយាយមកខ្ញុំម្ដងទៀតថា“ កូនអើយ! កូន ជ្រើសរើសចុះ។ តើកូនចង់បានចានមួយណា?” ពេលនោះខ្ញុំបានប្រាប់ឪពុកខ្ញុំថា“ ពុកគួរតែជាអ្នកត្រូវជ្រើសរើសមុនគេ។ ពុកគឺជាមេគ្រួសារហើយពុកបានលះបង់ច្រើនណាស់ដល់គ្រួសារមួយនេះ។ ឪពុកខ្ញុំមិនបានបដិសេធទេ ហើយក៏បានជ្រើសរើសយកចានមួយដែលមានពងមាន់ដាក់នៅពីលើ។ នៅពេលខ្ញុំញ៉ាំមីរបស់ខ្ញុំ ខ្ញុំប្រាកដក្នុងចិត្តណាស់ថាចានរបស់ខ្ញុំគ្មានពងមាន់នៅខាងក្នុងចាននោះទេ។ តែខ្ញុំភ្ញាក់ផ្អើលយ៉ាងខ្លាំងនៅពេលដែលឃើញពងមាន់ដល់ទៅ២គ្រាប់នៅបាតចាន!

ឪពុកខ្ញុំញញឹមដាក់ខ្ញុំដោយក្តីស្រឡាញ់នៅក្នុងក្រសែភ្នែករបស់គាត់ ហើយនិយាយថា“ កូនអើយ!កូនត្រូវតែចងចាំណា! នៅពេលដែលកូនគិតពីប្រយោជន៍អ្នកដទៃមុន នោះរឿងល្អនឹងកើតឡើងចំពោះកូនជានិច្ច!

ចាប់ពីពេលនោះមក ខ្ញុំបានប្រើប្រាស់ជីវិតរបស់ខ្ញុំដោយឈរលើគោលការណ៍ទាំង៣នេះ។ ទោះខ្ញុំធ្វើអ្វីក៏ដោយ ទោះបីវាជាបញ្ហាផ្ទាល់ខ្លួនឬបញ្ហាអាជីវកម្ម ខ្ញុំតែងតែប្រាប់ខ្លួនឯងថា ត្រូវគិតដល់អ្នកដទៃមុនជានិច្ច៕

Cr.​ ឃឹម​ ហ្វីណង់

សុចរិតភាព

សេចក្តីសុចរិតរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ មើលដោយភ្នែកពុំឃើញនោះទេ តែអាចយល់បានដោយអរូបីយ ប្រៀបដូចជាក្លិនផ្កាម្លិះ បើទោះបីជានៅក្នុងទឹក ក៏នៅតែជះក្លិនពិដោក្រអូបឆ្ងុយឈ្ងប់ចេញពីពែងដែរ។ បុគ្គលជាអ្នកសាងនូវកម្មអ្វី មិនថាជាសាងល្អ ឬសាងអាក្រក់ទេ គឺតែងមានខ្លួនឯងជាអ្នកដឹងច្បាស់។ រីចំណែកឯសុចរិតភាពដែលមានក្នុងចិត្តបុគ្គលម្នាក់ៗ វាក៏អ៊ីចឹងដែរ។ ល្អឬអាក្រក់ គឺខ្លួនឯងដឹងជាងនរណាៗទាំងអស់។

ក្នុងទ្រឹស្តីពុទ្ធនិយមបានឱ្យនិយមន័យសេចក្តីសុចរិតនេះថាជា “ការប្រព្រឹត្តល្អ និងសេចក្តីប្រព្រឹត្តដែលជាហេតុនាំឱ្យបុគ្គលទៅជាមនុស្សល្អដោយកាយ (កាយសុចរិត) ដោយវាចា (វចីសុចរិត) និងដោយចិត្ត (មនោសុចរិត)”។ ការបកស្រាយនេះ គឺស្ថិតក្នុងខ្លឹមសារសាសនា ដែលមានលក្ខណៈខុសគ្នាបន្តិចពីខ្លឹមសារខាងអាណាចក្រ។ ក្នុងរឿងសាសនា ដែលជាន័យអរូបីយ ឱ្យតែមនុស្សមានមនោមិនល្អ ឬមានចិត្តមិនល្អ ឬមានចិត្តគិតអាក្រក់ គឺចាត់ទុកថាមានទោសចិត្តសាស្រ្តរួចទៅហើយ បើទោះបីជាទង្វើតាមរយៈសម្តីក្តី ឬទង្វើមតាមរយៈកាយក្តី មិនទាន់បានប្រាកដឡើងក៏ដោយ។

ផ្ទុយទៅវិញ ក្នុងន័យសង្គម ក្នុងន័យរូបីយ ជាពិសេសក្នុងខ្លឹមសារនីតិសាស្រ្ត ឬច្បាប់សង្គមបានកំណត់ថា “ចិត្តដែលត្រឹមតែគិតអាក្រក់ តែកាយមិនទាន់បានប្រព្រឹត្តនៅឡើយ គឺចាត់ទុកថាគ្មានទោសពៃទេ”។ និយាយដោយងាយយល់គឺ “គ្មានទោសទេ បើគ្មានបទល្មើសទេ”។ បើទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សុចរិតភាពដែលមានក្នុងខ្លួនបុគ្គលម្នាក់ៗ វានៅតែសំខាន់ជាងទង្វើខាងក្រៅ។ មនុស្សគិតអាក្រក់ មានមនោមិនល្អ បើទោះបីជាមិនបានប្រព្រឹត្ត ក៏ចាត់ទុកថាអាក្រក់រួចទៅហើយ។ មនុស្សគិតល្អ ធ្វើល្អ គឺចាត់ទុកថាសុចរិតពិតប្រាកដ។ ម្យ៉ាងមនោដែលអាក្រក់ កាលបើវាមានច្រើនឡើងៗ ផ្តុំគ្នាបានច្រើន មុននិងក្រោយនាថ្ងៃណាមួយ គង់នឹងស្តែងចេញតាមរយៈសកម្មភាពប្រព្រឹត្តចេញក្រៅជាមិនខាន។ ហេតុអ្វីខ្ញុំនិយាយអំពីសុចរិតភាព?

ខ្ញុំបែងចែកសុចរិតជា ២ប្រភេទធំៗ ដោយមួយជាសុចរិតភាពបុគ្គល និងមួយទៀតជាសុចរិតភាពអង្គភាព ឬសុចរិតភាពសង្គម ឬសុចរិតភាពក្រុមនិងបក្ស។ ក្នុងស្ថានភាពសង្គមបែកបាក់ មនុស្សមើលគ្នាមិនស្គាល់ ដោយយល់ថា “ឱ្យតែអ្នកឈរនៅក្បែរបុគ្គលមិនល្អ ឬបក្សមិនល្អ គឺសុទ្ធតែអាក្រក់។ បុគ្គលដែលឈរនៅក្បែរក្រុមល្អ ឬមនុស្សល្អ គឺសុទ្ធតែហៅថាល្អ”។ ការយល់បែបនេះ វាមិនត្រឹមត្រូវឡើយ ពីព្រោះដោយហេតុបច្ច័យថាយើងមិនទាន់ចេះបែងចែកបុគ្គលដែលមានសុចរិតភាពក្នុងខ្លួន និងបុគ្គលដែលគ្មានសុចរិតភាពក្នុងខ្លួន។ ក្នុងល្អមានអាក្រក់ ក្នុងអាក្រក់មានល្អ។ ចូរកុំវាយតម្លៃមនុស្សដោយប្រើទ្រឹស្តី “ត្រីមួយត្រក បើស្អុយ គឺត្រូវតែស្អុយទាំងអស់”។ ទឹកមួយទន្លេ ទឹកពីរទន្លេ គឺពុំអាចធ្វើឱ្យសមុទ្រសាបបានឡើយ ប្រៀបដូចជាមនុស្សអាក្រក់ក្នុងក្រុមទាំងមូល ពុំអាចធ្វើឱ្យអ្នកល្អខ្លះក្លាយទៅជាងអាក្រក់ទាំងអស់ឡើយ។ ហេតុអ្វីខ្ញុំនិយាយអំពីសុចរិតភាព?

មូលហេតុដែលខ្ញុំយាយអំពីរឿងនេះ គឺដោយសារតែមានមនុស្សជាច្រើនបានវាយតម្លៃអ្នកដទៃខុស ជាពិសេសកិច្ចការងារធ្វើឱ្យសង្គមសាមគ្គី។ ក្នុងក្រុមស្របមានមនុស្សល្អត្រឹមត្រូវពិតប្រាកដច្រើន ហើយក្នុងក្រុមជំទាស់ក៏មានមនុស្សមិនល្អត្រឹមត្រូវមិនតិចដែរ។ ខ្ញុំសង្កេតឃើញអ្នកខ្លះ “ស្អប់មិនរើសមុខ” ឬមានន័យថាឱ្យតែបុគ្គលណាដែលរាប់អានខាងក្រុមមិនល្អ គឺត្រូវចាត់ទុកថាអាក្រក់ ឬជាសត្រូវ។ ចូរកុំធ្វើជាមនុស្សដែលមិនស្គាល់មុខមិត្ត និងមិនស្គាល់មុខសត្រូវ។ មិត្តល្អខ្លះអាចនៅក្រុមមួយផ្សេងពីយើង រីឯមិត្តខ្លះអាចនៅជាមួយយើង ឬពេលខ្លះសត្រូវក៏នៅជាមួយយើងក៏មាន។ បើយើងចេះយល់បែបនេះ យើងនឹងចេះមើលឃើញសេចក្តីល្អដែលនៅខាងក្នុងរបស់មនុស្ស ជាជាងវាយតម្លៃសម្បកខាងក្រៅតាមរយៈហ្វូង ឬក្រុម ឬបក្ស។ មនុស្សខ្លះនៅក្នុងក្រុមពុករលួយ គឺមិនប្រាកដថាបុគ្គលនោះជាមនុស្សពុករលួយតាមក្រុមទេ។ មនុស្សខ្លះនៅក្រុមល្អ តែមិនប្រាកដថាបុគ្គលនោះល្អតាមក្រុមនោះដែរ។ ចូរយើងរៀនសង្កេតមើលមនុស្សពីខាងក្នុងវិញ។ សង្គមខ្លះវាយតម្លៃមើលមនុស្សតាមរយៈទ្រឹស្តី “ត្រីមួយត្រកស្អុយទាំងអស់”។ យុវជនត្រូវតែជាមនុស្សដែលចេះមើល ចេះសម្គាល់មិត្តនិងសម្គាល់សត្រូវ​ឱ្យ​ច្បាស់៕

ស្អាតហើយឆ្លាត

គ្មានបុគ្គលតាំងចិត្តព្យាយាមអានសៀវភៅឯណាដែលថានឹងមិនក្លាយទៅជាអ្នកឆ្លាតទេ ដ្បិតការបង្កើតកម្មនៃសេចក្តីព្យាយាមសង្វាតអាននេះ វានឹងធ្វើឱ្យបុគ្គលនោះទទួលបាននូវផលនៃចំណេះដឹងនាពេល​ខាងមុខ។ គ្មានមនុស្សមានវិជ្ជាឯណាដែលមិនគួរឱ្យស្រឡាញ់ទេ ដ្បិតចំណេះដឹងនេះ វាប្រៀបដូចជាម្សៅក្រែមលាបមុខ ផាត់ចិត្តខាងក្នុង ដុសខាត់ព្រលឹងបុគ្គលនោះឱ្យកាន់តែស្រស់សោភារកអ្វីប្រៀបផ្ទឹមពុំបាន។

ក្នុងជីវិតរស់នៅជាក់ស្តែង មិនថាស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈបែប​ណាទេ ខ្ញុំតែងតែពាល់ត្រូវនៃអារម្មណ៍រីករាយចេញពីការប្រឹងប្រែង។ ខ្ញុំមិនតូចចិត្តទេ បើទោះបីជា​បានផលតិចក្តី ឬបានផលច្រើនក្តី សំខាន់ “បានប្រឹងដោយខ្លួនឯង”។ មិនថាការប្រឹងប្រែងសាងសេចក្តីល្អ ប្រឹងប្រែងទប់ខ្លួនពីអំនួត ប្រឹងប្រែងទប់ទល់នឹងអ្នកដទៃវាយប្រហារ ប្រឹងប្រែងសិក្សារៀនសូត្រ ប្រឹងប្រែងដុសខាត់ខ្លួនឯង ឃាត់​ចិត្ត​មិន​ឱ្យ​ខ្លួន​លង់​វង្វេងនឹងសេចក្តីអាក្រក់ ជឿជាក់លើកម្មល្អនឹងបានផលល្អ ព្រមទាំងចេះអត់ធ្មត់រង់ចាំទទួលផលនៃសេចក្តីល្អដែលពុំទាន់ប្រមូលផលនៅឡើយ។

ក្នុងការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ ខ្ញុំតែងតែខិតខំរៀនសូត្រដោយតាំងចិត្តមាំថា “អាត្មាអញពិតជាមានចិត្តចង់ក្លាយទៅជាបុគ្គលល្អ រស់នៅត្រឹមត្រូវ រក្សាចិត្តជាបុគ្គលបរិសុទ្ធដោយមានអង្គបរិសុទ្ធ ដោយកាយបរិសុទ្ធ ដោយវាចាបរិសុទ្ធ ដោយចិត្តបរិសុទ្ធ និងដោយទង្វើបរិសុទ្ធ”។ ខ្ញុំមិនដឹងទេថា “តើមានបុគ្គលណាខ្លះដែលបានរស់នៅពាល់ត្រូវសេចក្តីបរិសុទ្ធដែលចេញពីការសម្អាតចិត្ត មានសុចរិតភាពដ៏ថ្លាក្នុងចិត្ត និងឃើញសេចក្តីស្អាតបរិសុទ្ធនៃខ្លឹមខាងក្នុង ស្រស់ស្អាតជាងសម្បកកាយខាងក្រៅដ៏គួរឱ្យខ្ពើមរអើមនេះ។ ក្នុងកម្រិតចិត្តនេះ ខ្ញុំចេះតែមានអារម្មណ៍ខ្ពើមនូវសម្បកកាយដែលស្អាតតែខាងក្រៅ តែខាងក្នុងវិញស្មោគក្រោក រកកន្លែងដែលប្រើចក្ខុមើលឃើញថាស្អាតពុំមានសោះ។

ជីវិត​មនុស្សរស់នៅចាញ់បោកការបោកប្រាស់ និងចាញ់ភាពមាយានៃជីវិត គិតបានត្រូវខ្លះ តែពាល់មិនត្រូវកម្រិតចិត្តហួសពីថ្នាក់ប្រាជ្ញាឈ្លាវៃ។ ចុងក្រោយ គ្មានបុគ្គលណាដែលស្រស់ស្អាតជាងអ្នករៀនសូត្រចេះដឹង ដែលមានវិជ្ជាជាអាវុធកម្ទេចយកឈ្នះភាពមាយានៃជីវិតទេ។ គ្មានបុគ្គលណាដែលមានសម្រស់ស្រស់ស្អាត ជាងមនុស្សដែលបានបោសសម្អាតចិត្តរហូតដល់រួចផុតចិត្តដោយវិជ្ជានេះឡើយ។ អ្នកខ្លាំង តែងរស់នៅផ្អោបខ្លួននឹងការប្រឹងប្រែងត្រូវ។ វិញ្ញុជនតែងរស់នៅផ្អោបខ្លួននឹងគុណធម៌។ រីឯបុគ្គលអ្នកពាល់សច្ចៈក្នុងបច្ចុន្នជាតិនេះ គឺរស់នៅផ្អោបខ្លួននឹងការពិតនៃជីវិត ដោយព្រមទទួលយកការពិតដោយឥតលក្ខខណ្ឌ ដុសខាត់ព្រលឹងរហូតដល់ចិត្តភ្លឺប្រៀបដូចព្រះច័ន្ទដែលដុំពពកខ្មៅបាំងមិនជិត។ ខ្ញុំប្រើពាក្យថា “ខ្ញុំ” ក្នុងន័យពន្យល់ប៉ុណ្ណោះ៕

មិត្តល្អជាមិត្តបែបណា ?

សុភាសិតអងគ្លេសមួយឃ្លាបានពោលថា " មានតែមិត្តពិតប្រាកដប៉ុណ្ណោះ ដែលប្រាប់យើងត្រង់ៗថា មុខរបស់យើងប្រលាក់ត្រង់ណា " ។ មនុស្សដែលយើងស្គាល់មានច្រើន មិត្តភក្ដិក៏មានច្រើន តែមនុស្សដែលប្រាប់ពីស្នាមប្រលាក់ដែលយើងមើលមិនឃើញ ទើបជាមិត្តពិតប្រាកដ ។ ដ្បិតមនុស្សដែលមានទឹកចិត្តស្អាតបរិសុទ្ធ តែងចង់ឃើញអ្នកដទៃស្អាតទាំងអស់គ្នា ។ នេះអាចជាសញ្ញាតែមួយគត់ ដែលអាចកំណត់សំគាល់ធាតុល្អរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ ។ ស្នាមប្រលាក់នៅទីនេះ គឺចង់សំដៅលើភាពអវិជ្ជមាននៃជីវិតរបស់យើង ឬផ្នែកណាមួយដែលយើងកំពុងតែខ្វះខាត ហើយមនុស្សដែលប្រាប់យើងត្រង់ៗអំពីចំណុចទាំងនោះ ឬជួយស្វែងរកដំណោះស្រាយណាមួយឱ្យយើង គេគឺជាមនុស្សល្អពិតប្រាកដម្នាក់ ។ ចូរថែរក្សាគេឲ្យបានល្អ ៕

______