ប្រកបខ្លួនក្នុងក្ដីខ្ជិល មានទោស ៦ យ៉ាង

(បទកាព្យ ៧)

១-    មិនធ្វើការដោយអាងថា

       ពេលនេះរងាខ្លាំងពេកណាស់

២-    បើថ្ងៃក្ដៅមេឃស្រឡះ

       ក៏ថាក្ដៅណាស់ត្រូវតែឈប់ ។

៣-   ថាពេលនេះល្ងាចពេកហើយ

       កុំអាលធ្វើឡើយក្រែងលោយប់

៤-    ថាព្រឹកពេកបង្អង់ឈប់

       ចាំល្ងាចព្រលប់សឹមបង្ហើយ ។

៥-    ថាឃ្លានពេកត្រូវស៊ីសិន

       ឥឡូវបាយឆ្អិនកុំរាន់ឡើយ

៦-    ស្រេកពេកចាំផឹកហើយ

       កុំប្រញាប់ឡើយធ្វើការនេះ ៕

ដដ.ទំ.៤១០

       

សេពគប់តែនឹងមិត្តបាប មានទោស ៦ យ៉ាង

(បទកាព្យ ៧)

១-    អ្នកលេងល្បែងស៊ីសង

       ចូលចិត្តចងមិត្តពួកល្បែង

២-    អ្នកល្បែងស្រីរកគ្នាឯង

       ជាអ្នកលេងល្បែងស្រីដូចគ្នា ។

៣-   ពួកអ្នកលេងល្បែងស៊ីផឹក

       គប់រកប្រមឹកស្រាពាលា

៤-    អ្នកឆបោកជននានា

       គប់រាប់រកគ្នាអ្នកបោកក្លែង ។

៥-    អ្នកក្លែងបោកចំពោះមុខ

       យកចិត្តដាក់ទុកនឹងគ្នាឯង

៦-    អ្នកឆក់យកទ្រព្យស្ដែង

       ខិតខំខ្នះខ្នែងគប់រកគ្នា ៕

លេងល្បែងភ្នាល់ស៊ីសង មានទោស ៦ យ៉ាង

(បទកាព្យ ៧)

១-    អ្នកឈ្នះល្បែងតែងអូសយក

       ទ្រព្យធនគេមកឥតកោតក្រែង

២-    អ្នកលេងចាញ់លង់ក្នុងល្បែង

       នោះនឹងស្វះស្វែងចងពៀរទុក ។

៣-   វិនាសអស់ទ្រព្យធន

       អ្នកលេងគង់គន់ឃើញនូវមុខ

៤-    ពាក្យអ្នកលេងគេមិនទុក

       ចិត្តយកជាមុខស្មរបន្ទាល់ ។

៥-    មិត្តដែលគេមិនលេងល្បែង

       គេលះបង់ឯងលែងធ្វើស្គាល់

៦-    ពួកអ្នកលេងល្បែងភ្នាល់

       លុះដល់ខ្លួនទាល់ហ៊ានលួចលាក់ ៕

ដើរមើលល្បែងមហោស្រព មានទោស ៦ យ៉ាង

(បទកាព្យ៧)

១-    មានលេងល្បែងរាំទីណា

       ខំត្រាច់យាត្រាទៅទីនោះ

២-    នឹងស្វះស្វែងដើរចំពោះ

       ទៅទីណានោះមានច្រៀង ។

៣-   មានប្រគំកូតនៅទីណា

       ត្រាច់ចរយាត្រាទៅទីនោះ

៤-    មានរឿងព្រេងស្វែងរកចំពោះ

ទៅទីណានោះស្ដាប់រឿងព្រេង ។

៥-    ចម្រៀងទះដៃទីណា

       នោះត្រាច់យាត្រាទៅមើលលេង

៦-    បើឮសូរសព្ទភ្លេង

       គេលេងទីណាទៅទីនោះ ៕

ដើរលេងយប់គ្រប់កន្លែងមានទោស ៦ យ៉ាង

(បទកាព្យ ៧)

១-   អ្នកដែលដើរលេងខុសកាល

       មិនបានអភិបាលខ្លួនអាត្មា

២-   អ្នកដើរលេងខុសវេលា

       បុត្តភរិយាខានគ្រប់គ្រង ។

៣-   មិនបានថែរក្សាទ្រព្យ

       នាំឲ្យអភ័ព្វកើតសៅហ្មង

៤-   គេនឹងរង្គៀសនឹងខ្លួនផង

       នាំមានសៅហ្មងច្រើនប្រការ ។

៥-   ពាក្យពោលក្លែងបង្កាច់ខ្លួន

       ប្រកាន់តាមជួនមានហេតុណា

៦-   មានទោសច្រើនប្រការ

       ព្រោះតែអាត្មាដើរលេងយប់ ៕

ផឹកសុរាឬមេរ័យមានទោស ៦ យ៉ាង

(បទកាព្យ ៧)

១-     វិនាសអស់ទ្រព្យធនធាន

          អ្នកផឹកស្រាបានឃើញភ្នែកឯង

២-    កើតប្រកែកឈ្លោះទាស់ទែង

          ចំរើនច្រើនស្ដែងជាអនេក ។

៣-     បណ្ដាលជារោគនានា

          មានកើតឡើងជាងងឹតភ្នែក

៤-     កើតនិន្ទាជាអនេក

          គេត្មះតាមភ្នែកគេឃើញនោះ ។

៥-     កេរ្តិ៍ខ្មាសដែលខ្លួនធ្លាប់លាក់

          ក៏បង្ហាញជាក់ភ្នែកគេស្មោះ

៦-     កម្លាំងប្រាជ្ញាថមថយអស់

          នេះទោសរបស់អ្នកផឹកស្រា ៕

         

អបាយមុខ ធម៌ជាប្រធាននៃសេចក្ដីវិនាស ៦ យ៉ាង

(កាព្យបទ ៧)

១_    ផឹកសុរាឬមេរ័យ

          រឿយៗសព្វថ្ងៃដែលជាបាទ

          ជាហេតុទីតាំងក្ដីប្រមាទ

          នាំឲ្យមិនស្អាតកើតឧបទ្រព ។

២_    ដើរលេងយប់គ្រប់កន្លែង

          ស្វះស្វែងខ្នះខ្នែងដើរឥតឈប់

          តាមដោយច្រកល្ហកវេលាយប់

          នាំខ្លួនឧបទ្រពកើតសៅហ្មង ។

៣_    ដើរមើលល្បែងមហហោស្រព

          នាំឲ្យខាតទ្រព្យខូចចិត្តផង

          ចូរកុំមើលល្បែងតែងសៅហ្មង

          កើតទោសទុក្ខផងដល់អាត្មា ។

៤_    បានលេងល្បែងភ្នាល់ស៊ីសង

          នាំចិត្តមួហ្មងកើតវេរា

          ដោយទោសព្រោះលេងល្បែងនានា

          ជាហេតុពាធាគ្នាទៅមុខ ។

៥_    សេពគប់តែនឹងមិត្តបាប

          ដែលនាំដុនដាបអង្គឲ្យទុក្ខ

          ឲ្យទោសច្រើនក្រៃតទៅមុខ

          ពុំដែលបានសុខខ្លួនសោះឡើយ ។

៦_    ប្រកបខ្លួនក្នុងក្ដីខ្ជិល

          ជាហេតុរិចរិលគ្រប់មុខហើយ

          បានទុក្ខរោលរាលមិនមានស្បើយ

          មិនគួរត្រេកឡើយនូវអបាយ ៕

ដដ.ទំ.៤០៨

មិត្តមានសេចក្ដីអនុគ្រោះមាន ៤ ពួក

(កាព្យបទ ៧)

១-     ឮថាមិត្តបង់របស់

          ចិត្តគ្មានសោមនស្សត្រេកអរឡើយ

២-    ឮថាមិត្តចំរើនហើយ

          ចិត្តគ្មានកន្តើយជួយត្រេកអរ ។

៣-     បានហាមមនុស្សថ្លែងទោសមិត្ត

          មិនឲ្យប្រព្រឹត្តនិយាយត

៤-     សរសើរគេថាចិត្តល្អ

          ដែលឮគេសរសើរគុណមិត្ត ។

          មិត្តទាំង ៤ នេះមានសង្គ្រោះ

          គួរស្មោះចំពោះអស់ពីចិត្ត

          ត្រូវចងស្នេហាឲ្យបានស្និទ្ធ

          យកធ្វើជាមិត្តតទៅហោង ៕

ដដ.ទំ.៤០៨

មិត្តណែនាំប្រាប់ប្រយោជន៍មាន ៤ ពួក

(កាព្យបទ៧)

១-     ហាមមិត្តខ្លួនមិនឲ្យធ្វើ

          នូវកម្មអំពើជាវេរា

២-    នាំឲ្យធ្វើបុណ្យនានា

          ដែលជាអំពើបុណ្យកុសល ។

៣-     បាននាំស្ដាប់ធម៌ទេសនា

          ដែលមិត្តអាត្មាមិនដែលស្គាល់

៤-     ប្រាប់ផ្លូវសួគ៌ផ្លូវមគ្គផល

          ឲ្យបានដឹងដល់ពួកមិត្តនោះ ។

          មិត្តទាំង ៤ នេះមិត្តថ្លាថ្លៃ

          មិត្តប្រសើរក្រៃជួយសង្គ្រោះ

          ណែនាំប្រយោជន៍យ៉ាងខ្ពង់ខ្ពស់

          គួរសេពមិត្តនោះកុំខានឡើយ ៕

ដដ.ទំ.៤០៧

          

មិត្តរួបរួមក្ដីសុខទុក្ខមាន ៤ ពួក

(កាព្យបទ ៧)

១-     ប្រាប់ការណាកំបាំងជិត

          ដល់ជនជាមិត្តឲ្យដឹងដាន

២-    បិទការណាដែលមិនបាន

          ប្រាប់ដល់ខ្លួនប្រាណប្រុងការពារ ។

៣-     បើការក្រមានដល់មិត្ត

          មិនមានគំនិតលះបង់គ្នា

៤-     បានចេញមុខជួយការពារ

          ប្ដូរសាច់ឈាមគ្នាប្រយោជន៍មិត្រ ។

          មិត្តទាំង ៤ នេះមិត្តមាំមួន

          គួរនឹងប្ដូរខ្លួនប្ដូរជីវិត

          យកធ្វើជាមិត្តយ៉ាងជិតស្និទ្ធ

          ថែរក្សាចិត្តគ្នាទៅហោង ៕

ដដ.ទំ.៤០៧

មិត្តមានឧបការៈ មាន ៤ ពួក

(កាព្យបទ ៧)

១-     បើឃើញមិត្តភ្លាត់ភ្លាំងកាយ

          ចូលមកខ្វល់ខ្វាយថែរក្សា

២-    បើមិត្តធ្វេសក្នុងទ្រព្យណា

          នោះជួយរក្សាទ្រព្យមិត្តឲ្យ ។

៣-     បើមិត្តមានភ័យតក់ស្លុត

          ក៏មិនបានរត់ចោលគ្នាឡើយ

៤-     មិត្តត្រូវការរកទ្រព្យហើយ

          គ្មានគេចកែឡើយយកឲ្យមិត្ត ។

          មិត្តទាំង ៤ នេះមិត្តប្រសើរ

          មានហើយគួរដើរចូលទៅជិត

          រាប់អានស្រឡាញ់គ្នាយ៉ាងស្និទ្ធ

          យកធ្វើជាមិត្តកុំខានឡើយ ៕

ដដ.ទំ.៤០៧

កល្យាណមិត្ត មិត្តល្អតាមគោលដើមមាន ៤ ពួក

(កាព្យបទ៧)

១-     មិត្តមានឧបការៈ

          គឺមិត្តជាអ្នកជួយឧបត្ថម្ភ

          បើខ្លួនភ្លាត់ភ្លាំងក្នុងបាបកម្ម

          រំឭកឲ្យចាំជាក់ឡើងបាន ។

២-    មិត្តរួបរួមក្ដីសុខទុក្ខ

          គឺមិត្តចេញមុខមកផ្ទាល់ប្រាណ

          ជួយរក្សាខ្លួនសព្វភូមិឋាន

          ហៅមិត្តកល្យាណរកបានក្រ ។

៣-     មិត្តណែនាំប្រាប់ប្រយោជន៍

          ច្រើនតិចដោយហោចឲ្យតែល្អ

          ប្រយោជន៍ផ្លូវលោកឬផ្លូវធម៌

          មិត្តនេះរកក្រកំដរខ្លួន ។

៤-     មិត្តមានក្ដីអនុគ្រោះ

          ចិត្តស្មោះចំពោះចេញចំនួន

          បានជួយស្រោចស្រង់សង្រ្គោះខ្លួន

          មិត្តមានក្ដីស្ងួនយ៉ាងចំណាប់ ។

          មិត្ត ៤ ពួកនេះចំណានល្អ

          ត្រឹមត្រូវតាមធម៌មិត្តពេញច្បាប់

          បើមានទីណាគួរប្រញាប់

          យកជាមិត្តឆាប់កុំខានឡើយ ៕

ដដ.ទំ. ៤០៦  

ជីវិតនេះតិចណាស់

(កាព្យបទ៧)

ជីវិតសត្វលោកមានតិចណាស់

បញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ព្រះពុទ្ធដីកា

ដាស់តឿនទូន្មានរាល់រូបា

ឲ្យកើតប្រាជ្ញាស្មារតី ។

កុំឲ្យប្រមាទក្នុងជីវិត

ព្យាយាមតាំងចិត្តទាំងយប់ថ្ងៃ

ដុសខាត់សម្អាតកាយវចី

លកលៃបំពេញបុណ្យកុសល ។

ធ្វើទុកឲ្យហើយសម្រាប់ជីវិត

ឈ្មោះប្រសើរពិតមានភោគផល

នៅពេលស្លាប់ទៅមិនបាច់ឆ្ងល់

មានបុណ្យកុសលតម្កល់ទុក ៕

ស.ស. ជីវិតកថា ព.ស. ២៥៥៤ គ.ស. ២០១០ ទំ.៦៩

រ.មិញ សាវ៉ាន

មិត្តនាំឲ្យអន្តរធានមាន ៤ ពួក

(កាព្យបទ៧)

១-     មិត្តនាំឲ្យផឹកសុរា

          ដែលជាហេតុការណ៍កើតឧបទ្រព

២-    មិត្តនាំឲ្យដើរលេងយប់

          តាមច្រកល្ហកគ្រប់ទីកន្លែង ។

៣-     មិត្តនាំដើរមើលមហោស្រព

          នាំឲ្យខ្លួនជាប់ចិត្តក្នុងល្បែង

៤-     មិត្តនាំខ្លួនដើរស្វះស្វែង

          ទៅរកលេងល្បែងភ្នាល់ស៊ីសង ។

          មិត្ត ៤ ពួកនេះមិនមែនមិត្ត

          សេពគប់ខូចចិត្តខាតទ្រព្យផង

          កុំរួមសុខទុក្ខខុសបំណង

          បំណាច់ខ្លួនប៉ងយកសុខអើយ ៕

ដដ.ទំ. ៤០៦

មិត្តបានខាងតែអែបអប មាន ៤ពួក

(កាព្យបទ ៧)

១-     បើមិត្តធ្វើអំពើបាប

          ក៏ព្រមហើយប្រាប់ថាត្រូវហើយ

២-    បើធ្វើបុណ្យជាតោះតើយ

          ក៏ថាល្អហើយត្រូវធ្វើទៅ ។

៣-     សរសើរគុណមិត្តទៅមុខ

          ធ្វើហាក់រួមទុក្ខសុខពេកកូវ

៤-     និយាយដើមកេរ្តិ៍អាស្រូវ

          ក្នុងពេលមិត្តទៅបាត់ពីមុខ ។

          មិត្តទាំង ៤ នេះមិនមែនមិត្ត

          កុំឈមឈរជិតនាំមានទុក្ខ

          មានទោសដល់ខ្លួនឥតបានសុខ

          ប្រៀបដូចជ្រាំភក់ត្រូវវៀរចេញ ៕

ដដ.

មិត្តល្អត្រឹមតែវាចាមាន ៤ ពួក

(កាព្យបទ៧)

១-     ជួបមុខមិត្តពោលវាចា

          ថាខ្លួនប្រាថ្នាឲ្យរបស់

២-    ពោលតែមាត់ឥតសប្បុរស

          ថាឆ្នាំនេះអស់ចាំឆ្នាំក្រោយ ។

៣-     បើមិត្តធ្វើអំពើណា

          ក៏ពោលវាចាចាក់បណ្ដោយ

៤-     ល្អនូវមុខអាក្រក់ក្រោយ

          មិត្តនេះនាំធ្លោយថ្លស់អស់ខ្លួន ។

          មិត្តទាំង ៤ នេះល្អតែមាត់

          ចិត្តឥតទៀងទាត់អត់ក្ដីស្ងួន

          កុំទៅសេពគប់នៅចួបចួន

          នាំឲ្យថ្លស់ខ្លួនខូចអាសារ ៕

ដដ.