៩ គោលគំនិតដើម្បីជីវិតស្អាតផូរផង់

៩ គោលគំនិតដើម្បីជីវិតស្អាតផូរផង់

១. ការអភិវឌ្ឍខ្លួន

“ចូរសម្លឹងមើលអ្វីគ្រប់យ៉ាង យកមកធ្វើជាគ្រូ

អ្នកទាំងឡាយនឹងមានជីវិតរស់នៅយ៉ាងសែនត្រជាក់ភិរម្យ” ។

ការមើលឃើញអ្វីគ្រប់យ៉ាង ដែលកើតឡើង តាំងនៅ និងរលត់ទៅ

អាចយកមកធ្វើជាគ្រូអប់រំទូន្មានខ្លួនយើង ចិត្តយើង

ឲ្យចេះសម្របសម្រួលទៅតាមដំណើររបស់ធម្មជាតិ

ជាការមួយ ញ៉ាំងចិត្តរបស់យើងមិនឲ្យធ្លាក់ចុះ មិនកើនឡើងហួស

ដែលបណ្ដាលឲ្យចិត្តរបស់យើងមិនស្ងប់ មិននឹងន ចេះតែក្រវល់ក្រវាយ

មិនឈប់ឈរ រកសេចក្ដីសុខកាយ សប្បាយចិត្តមិនបាន ព្រោះតែ

ហើមប៉ោងឡើងចុះទៅតាមសភាវៈទាំងឡាយនោះ ។

កាលណាចិត្តរបស់យើងដឹងទាន់តាមសភាវៈដែលកំពុងកើតឡើង តាំងនៅ រលត់ទៅ

ចិត្តរបស់យើងក៏លែងច្របូកច្របល់ មិនទាមទារអ្វីឲ្យលើសពីអ្វីដែលខ្លួនឯងមាន

អ្វីដែលខ្លួនឯងបាននោះឡើយ ។ ការធ្វើបានដូច្នេះ ជីវិតរបស់យើងក៏នឹងជួប

ប្រសព្វជាមួយសេចក្ដីសុខដ៏ពិតប្រាកដមួយក្នុងលោកិយ

ហើយយើងក៏អាចរកទីពីពឹងពំនាក់ សម្រាប់ខ្លួនក្នុងបរលោកនាយបានផងដែរ ។

២. គ្រួសារ

“សូមមើលថែរក្សាគ្នានិងគ្នាឲ្យបានល្អ

ព្រោះមួយជីវិតនេះមិនមានជាលើកទីពីរទេ” ។

មនុស្សដែលផ្ដល់ក្ដីស្រឡាញ់ ការរាប់អានអស់ពីចិត្តស្មោះអស់ពីពង់

ផ្ដល់ភាពកក់ក្ដៅ និងយកចិត្តទុកដាក់មើលថែឲ្យលើសជាងពីមនុស្ស

ក្នុងគ្រួសារនេះមិនមានឡើយ ។

អ្នកដទៃស្រឡាញ់យើង រាប់អានយើង

មិនប្រាកដថា ចិត្តរបស់គេស្មោះត្រង់ចំពោះយើងបានមួយរយភាគរយឡើយ

ចួនការស្រឡាញ់របស់គេ ការរាប់អានរបស់គេអាចមើលឃើញប្រយោជន៍អ្វីម្យ៉ាង

ពីយើង កាលណាយើងអស់ផលប្រយោជន៍សម្រាប់គេហើយ គេក៏លែងរាប់អាន

រាប់រកមកស្រឡាញ់យើងតទៀត ។

ដូចនេះ មានតែគ្រួសាររបស់យើងប៉ុណ្ណោះ

 ដែលអាចរ៉ាប់រងទំនួលខុសត្រូវចំពោះជីវិត ការរស់នៅរបស់យើងបាន

មានតែគ្រួសារនេះទេ ដែលអាចជាទីជម្រកមួយដ៏សែនកក់ក្ដៅបំផុត

បើអ្នកដើរចេញទៅឆ្ងាយ សូមងាកក្រឡេកមើលមកគ្រួសារ

ដែលធ្លាប់ផ្ដល់ភាពកក់ក្ដៅ ផ្ដល់ក្ដីស្រឡាញ់ដល់ខ្លួន ដែលមិនចេះរីងស្ងួត

ចូរត្រឡប់មកមើលថែគ្រួសារមួយនេះផង ព្រោះក្នុងមួយជីវិតរបស់អ្នក

មិនមានជាលើកទីពីរទៀតទេ ក្នុងការថែរក្សាគ្រួសារមួយនេះ ។

៣. ការងារ

“ចូរធ្វើឲ្យល្អបំផុត នៅការងារចំពោះមុខដែលធ្វើ

បានល្អបំផុត នៅការងារដែលខ្លួនបាន” ។

ការងារ ដែលមនុស្សគ្រប់រូបសុទ្ធសឹងតែស្វះស្វែងរកធ្វើ

គ្មានមនុស្សណាម្នាក់រស់នៅគ្មានការងារទេ

គ្មានមនុស្សណារស់នៅចាំតែមានបានដោយមិនបានធ្វើការងារទេ

គ្មានមនុស្សណាដែលរស់ដោយគ្មានបញ្ចេញញើសឈាមនោះទេ

គ្មានការងារណាកើតឡើងដល់បុគ្គលខ្ជិលច្រអូស គ្មានវិជ្ជានោះទេ

គ្រាន់តែមនុស្សគ្រប់រូបត្រូវបំពេញតាមមុខងាររបស់សភាពសតិបញ្ញា កម្លាំងកាយ

អ្នកខ្លះបំពេញការងារតាមសមត្ថភាពរាងកាយ ដូចជាប្រើកម្លាំងកាយជាធំ

អ្នកខ្លះទៀត គេបំពេញការងារតាមចំណេះដឹង វិជ្ជាជីវរបស់គេ

និងភាពឆ្លាតវៃរបស់គេ ។

ការងារនោះមានលក្ខណៈបែបសណ្ឋានច្រើនបែបច្រើនយ៉ាងណាស់

ដែលមនុស្សគ្រប់រូបត្រូវស្វះស្វែងរកធ្វើ តាមសមត្ថភាព

តាមចំណេះចេះដឹង និងតាមបទពិសោធរបស់ខ្លួន 

មានលក្ខណៈធ្ងន់ស្រាលទៅតាមនោះផងដែរ ។

ការងារដែលខ្លួនបានធ្វើ បានបំពេញហើយ ចូរប្រឹងធ្វើវាឲ្យអស់ពីសមត្ថភាព

លទ្ធភាព សក្ដានុពលរបស់ខ្លួន ។ មានន័យថា យើងម្នាក់ៗត្រូវបំពេញការងារនេះឲ្យល្អបំផុត

តាមអ្វីដែលខ្លួនអាចធ្វើបាន ធ្វើរួច កុំឲ្យមានសេចក្ដីប្រមាទ ធ្វេសប្រហែសឲ្យសោះ

ឱកាសការងារដូចជាដុំទឹកកក ដែលរងចាំពេលរលាយទៅប៉ុណ្ណោះ ។

ឱកាសការងារមិនមានច្រើនសម្រាប់យើងធ្វើទេ

 ដូចនេះ ចូរបំពេញការងារដែលខ្លួនមានខ្លួនបានឲ្យល្អបំផុត ។

៤. សុខភាព

        “ការងារសំរឹទ្ធ ជីវិតភិរម្យ”

សុខភាព កាលណានិយាយរឿងសុខភាពនេះ ជារឿងចម្បងមួយក្នុងលោក

សុខភាពល្អជាលាភមួយដ៏ប្រសើរ ដែលអាចមានអ្វីគ្រប់យ៉ាង

មានមនុស្សខ្លះនិយាយថា ក្រចុះ តែកុំឲ្យឈឺ គ្មានគ្រែណាថ្លៃជាងគ្រែអ្នកជំងឺនេះទេ

តែកាលណាឈឺហើយ ហាក់ដូចអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងត្រូវរាំងស្ទះទាំងអស់

កាលណាឈឺហើយកុសលធម៌ទាំងឡាយពិបាកនឹងកើតបានដែរ ។

សុខភាពនេះជារឿងសំខាន់សម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប ដែលធ្វើរដ្ឋមួយ ប្រទេសមួយ

មិនអាចខ្វះផ្នែកខាងសុខាភិបាល  ថែរក្សាសុខភាពរាងកាយបានឡើយ

រដ្ឋមួយ ប្រទេសមួយមិនអាចខ្វះសាសនា ដើម្បីរក្សាសុខភាពផ្លូវចិត្ត

រដ្ឋមួយ ប្រទេសមួយមិនអាចខ្វះមុខវិជ្ជាចិត្តសាស្ត្រ សម្រាប់សិក្សាដំណើរចិត្ត

ថាមពល និងគតិរបស់ចិត្តបានឡើយ ។

សុខភាពនេះ លោកបែងចែកជាពីរប្រការគឺ

សុខភាពផ្លូវកាយ ដែលតម្រូវឲ្យមនុស្សរក្សាកាយតាមមធ្យោយបាយផ្សេងៗ

មានការហាត់ប្រាណ ធ្វើកាយសម្ព័ន្ធ ធ្វើចលនាតាមសភាពលក្ខណៈរបស់រាងកាយ

ពេលកាយឈឺចាប់ត្រូវទៅឲ្យពេទ្យពិនិត្យរកមេរោគ ត្រូវលេប ត្រូវចាក់តាមសណ្ឋានរបស់រោគ

តាមចិត្តវិទ្យាត្រូវរក្សាកាយឲ្យបានស្អាត មានអនាម័យ រស់នៅស្អាត ស៊ីស្អាត

និងមានបរិស្ថានស្អាតបរិសុទ្ធជានិច្ច ។ តាមសាសនា រក្សាកាយឲ្យបានល្អ

មិនត្រូវទៅធ្វើបាបកម្មផ្សេងទៅ ដូចជាសម្លាប់មនុស្ស លួចឆក់ប្លន់ទ្រព្យសម្បត្តិ

របស់ជននានា មិនត្រូវទៅលួចលាក់មានសហាយស្មន់ជាមួយប្រពន្ធកូនរបស់ជនដទៃ

មិនត្រូវទៅលេងល្បែងអបាយមុខ ដូចជា ផឹកគ្រឿងស្រវឹង ជក់បារី កឆ្ឆា ចូរបាស្រី

ដែលនាំកើតគ្រោះដល់រូបកាយ និងត្រូវទោសមូលបង្កាច់បង្ខូចពីជននានាច្រើនប្រការ

រហូតដល់អាចធ្លាក់ខ្លួនជាប់គុកជាប់ច្រវាក់ ជួបគ្រោះថ្នាក់ចារាចរ

បង់ខាតខូចទ្រព្យសម្បត្តិនានា ធ្លាក់ខ្លួនពិការ និងបាត់បង់អាយុជីវិត សឹងថាមានច្រើន ។

ដូចនេះ ការរក្សាកាយឲ្យបានល្អហ្មត់ហ្មង

ពិតជានាំមកនូវសេចក្ដីសុខ មនោរម្យដល់ជីវិតរបស់ខ្លួន

គ្រួសារខ្លួន និងសង្គមជាតិ អាចជួយកាត់បន្ថយការចំណាយថវិកាជាតិ

បង្កើនកម្លាំងការងារអភិវឌ្ឍដល់សង្គមជាតិទាំងមូល ។

         

៥. សម្ព័ន្ធភាព

“ចុងឈើទោទន់ កំពូលមនុស្សឱនលំទោន” ។

ឈើដែលទោទន់មិនងាយដល់ការបាក់ឡើយ ដូចជាដើមឫស្សីដែលមានដើមរឹង

ប៉ុន្តែទន់ ទុកណាមានខ្យល់ព្យុះបក់ខ្លាំងប៉ុនណា ក៏មិនអាចធ្វើឲ្យដើមឫស្សីបាក់បានដែរ

មានតែសណ្ដក់ទាំងឫសទៅប៉ុណ្ណោះ មិនដូចជាដើមស្រល់ខ្ពស់លលៃ

ប៉ុន្តែរឹងអាចប៉ះនឹងខ្យល់បក់រៀងខ្លាំងបន្តិច ក៏បាក់ចុងធ្លាក់ចុះមកជាក់មិនខានឡើយ ។

សេចក្តីប្រៀបធៀបនេះ មិនខុសពីមនុស្សក្នុងលោកនេះដែរ

កាលណាបើខ្លួនមានបាន មានតំណែងតួនាទី ឋានៈយសសក្ដិ កេរ្ដ៍ឈ្មោះល្បាញល្បី

តែខ្លួនច្រើនតែមានអំនួតក្អេងក្អាង មិនគោរពកោតខ្លាចដល់មនុស្សចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យ

មិនចេះគោរពដល់ពួកសមណជីព្រាហ្មណ៍ហើយ  បុណ្យសក្ដិកេរ្ដិ៍ឈ្មោះនោះៗ

តែងបាត់បង់ទៅវិញជាក់ជាមិនខាងឡើយ សូម្បីតែទេវតាក៏លោកលែងហ៊ានរក្សា

មិននៅក្បែរថែនិត្យនៅ នឹងប្រាសទៅព្រោះតែចិត្តជននោះសាម៉ាន

ដូចពាក្យខ្មែរបុរាណយើងតែងពោលទុកថា ងើយស្កក ឱនដាក់គ្រាប់ ។

មនុស្សណាដែលចេះមានការគោររពឱនលំទោន ទោះនៅទីណា

ទៅកន្លែងណាក៏មានមនុស្សគេចូលមករាប់រក យកអាសារគ្រប់ពេលវេលា

និងអាណិតអាសូរ ជាក់ជាមិនខានឡើយ  ដូចពាក្យខ្មែរលោកពោលថា

បើចេះៗឲ្យគេកោត បើឆោតៗគេស្រឡាញ់ ។

មនុស្សដែលចូលមករាប់អានយើងច្រើន លុះតែយើងជាមនុស្សទន់ភ្លន់ រុះរាយ

រាក់ទាក់ ញញឹមញញែម ប្រើសម្ដីផ្អែមល្ហែមត្រជាក់

ជាមនុស្សឧស្សាហ៍ព្យាយាមសិក្សាធ្វើការរកស៊ី

ទើបមានញាតិមករាប់រក ព្រោះអាចពឹងពរកពំនាក់បាន

ព្រោះមនុស្សនោះមានចរិយាល្អ មានសីលធម៌ល្អប្រពៃ

មានគុណសម្បត្តិខ្ពស់ល្អក្រៃ ទើបបានជាម្លប់ត្រជាក់គួរដល់អាស្រ័យជ្រកកោន

ជាមនុស្សមានមេត្តាករុណាចំពោះមនុស្សតូចធំមិនប្រកាន់ខ្លួនមានក្រ ។

ដូចនេះ បើបានជាមនុស្សដែលមានជីវិតរស់នៅក្នុងសង្គម ដែលមានភព្វសំណាង

បានជាមនុស្សពេញលក្ខណៈ មានអវៈយវៈ សតិបញ្ញាគ្រប់គ្រាន់

គួរធ្វើខ្លួនឲ្យជាមនុស្សមានសីលធម៌ សុជីវធម៌ និងគុណធម៌ និងធ្វើជាមនុស្សមានក្ដីមេត្តាករុណា

ចំពោះមនុស្សសត្វផងគ្នា ដូចជាពាក្យថា អ្នកក្រពឹងអ្នកមាន អ្នកល្ងង់ពឹងអ្នកប្រាជ្ញ និង

ចូរធ្វើខ្លួនត្រាប់តាមដើមឫស្សី ដើមត្រែង ដើមស្រូវ កុំត្រាប់ដើមស្រល់ ដើមឈើទាលអី ។

៦. សង្គម

          “រស់ដើម្បីខ្លួនឯង រស់គ្រាន់តែស្លាប់

រស់ដើម្បីមនុស្សជាតិ រស់គ្រាន់តែបណ្ដោះសន្នក្រោមមេឃលើដី” ។

សង្គមដែលផ្ដុំដោយមនុស្សច្រើនសណ្ឋាន មានដូចជាអ្នកក្រ អ្នកមាន អ្នកល្ងង់ បណ្ឌិតកវី

អ្នកស្រែ អ្នកផ្សារ អ្នកធ្វើការងារ ទាំងខាងក្នុង ទាំងខាងក្រៅ

ដែលលាយឡំគ្នាបានជាចលករមួយ ដែលធ្វើឲ្យសង្គមរីចចម្រើនលូតលាស់

និងអភិវឌ្ឍប្រទេសបានដើរទៅមុខទៀត ។

សង្គមអាចចាប់ផ្ដើមពីសង្គមគ្រួសារមួយតូច ទៅជាសង្គមគ្រួសារធំមួយ

ពីសង្គមគ្រួសារធំមួយ បានជាសង្គមគ្រួសារប្រទេសមួយ

ចេញពីសង្គមគ្រួសារប្រទេសមួយ ទៅជាសង្គមគ្រួសារលោកទាំងមូលមួយ ។

ដូចនេះការរស់នៅក្នុងសង្គម មនុស្សម្នាក់ៗតែងមានគំនិតមតិយោបល់ផ្សេងៗគ្នា

អ្នកខ្លះរិះគិតយកសង្គមមួយនេះ ដើម្បីការរស់នៅស្រួលរបស់ខ្លួនឯង គ្រួសារខ្លួន និងប្រទេសរបស់ខ្លួន

ដែលខ្លួនអាចរស់នៅមានកំណត់កាលពេលវេលា មិនអាចមានជីវិតអមតៈបានឡើយ

ខ្លួនខំធ្វើខ្លួនយ៉ាងណាឲ្យរួចឲ្យផុតទុក្ខទោសទណ្ឌ មានទីពឹងរបស់ខ្លួនឯង

ព្រោះថាជីវិតជាមនុស្សនេះមានតម្លៃណាស់ ប្រៀបបានជាខ្លួនបានភាជន៍មាសមួយ

មិនសមគួរដល់ការដាក់គ្រឿងលាមក សមជាយកមកដាក់ផ្កាល្អៗ

យ៉ាងណាជីវិត ដែលកើតមកជាមនុស្សនេះ ដែលជាការក្រ

មិនសមគួរខ្លួនទៅធ្វើអាក្រក់ ដោយកាយ វាចា និងគំនិតឡើយ

ដល់សង្គមមនុស្ស ដែលសុទ្ធនាំគ្នាស្វែងរកសន្តិឲ្យខ្លួនឯង គ្រួសារ និងប្រទេសជាតិ

គ្មានសង្គមណាមួយចង់បានអសន្តិទេ សូម្បីតែសត្វតិរច្ឆានក៏ខំគេចពីភ័យទៅរកសុខ
សុវត្ថិភាពសម្រាប់ខ្លួនរបស់វាដែរ ។

៧. ការប្រើបណ្ដាញផ្សព្វផ្សាយសង្គម

“ក្នុងរឿងទំនាក់ទំនងសង្គមអនឡាញ មានទាំងផ្កា មានទាំងគំនរសម្រាម

ចូរជ្រើសរើសផ្កាយកមកហិត មិនមែនស្រវឹងវង្វេងជាមួយគំនរសម្រាម” ។

វាជាការពិតណាស់ សង្គមមនុស្សសម័យនេះ មានភាពជឿនលឿនហួសនឹងគិត

ហួសពីការពណ៌នារៀបរាប់ទាន់ឲ្យសព្វគ្រប់បាន ។ យុគសម័យនៃបច្ចេកវិទ្យា វិទ្យាសាស្ត្រ

ដែលមានកម្មវិធីសិក្សាស្រាវជ្រាវរករបកគំហើញថ្មីៗ ឬរឿងដែលមានអាថកំបាំងជ្រាលជ្រៅ

ដែលសម័យបុរាណមិនទាន់រកឃើញ ប្រើបានប្រើកើត តែឥឡូវនេះវិទ្យាសាស្ត្របាន

កែប្រែពីស្ថានភាពលំបាកឲ្យមកជាស្ថានភាពងាយស្រួលឡើង ឆាប់ឡើង ជិតឡើង

ពីតំបន់មួយទៅតំបន់មួយ ហាក់ដូចជានៅជិតគ្នាឡើង ដោយពឹងផ្អែកទៅលើបច្ចេកវិទ្យាទាំងនេះ ។

ដូចនេះ បច្ចេកវិទ្យាពិតជាផ្ដល់ភាពងាយស្រួលដល់ការរស់នៅរបស់មនុស្សពិតមែនហើយ

វាជាគុណសម្បត្តិដ៏សម្បើមណាស់សម្រាប់បម្រើឲ្យជីវភាពរបស់មនុស្ស

 ដែលធ្វើឲ្យមនុស្សចេះប្រើវា អាចទទួលបានផលកម្រៃយ៉ាងមហាសាល ។ ប៉ុន្តែ

ទន្ទឹមនឹងបាលផលកម្រៃយ៉ាងច្រើនដូចនេះ តែគុណវិបត្តិរបស់វាក៏មានសម្បើមណាស់ដែរ

ចំពោះមនុស្សដែលមិនសូវបានសិក្សាខ្ពង់ខ្ពស់ យល់ដឹងពីបច្ចេកវិទ្យានេះច្បាស់

 ត្រូវប្រឈមមុខបង់ខាត់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ត្រូវរង់គ្រោះទទួលផលអវិជ្ជាមកលើខ្លួន គ្រួសារខ្លួន

ដូចពាក្យនិយាយលេងថា សង្គមស្ងោកមុខជាប់ ។

ការប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមនេះមានទាំងគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិចំពោះអ្នកប្រើប្រាស់

អ្នកខ្លះប្រើប្រាស់របស់បច្ចេកវិជ្ជាខ្ពស់ ប៉ុន្តែចិត្តគំនិតទាប ។ ចិត្តមិនខ្ពស់ដូចរបស់ប្រើប្រាស់របស់ខ្លួន

ប្រើរបស់ទំនើបៗគ្រាន់តែអំណួតពីខ្លួនមាន ខ្លួនគ្រាន់បើ តែតាមការពិតចិត្តគំនិតថោកទាប

យកវត្ថុទាំងនោះមកវាស់វែងតម្លៃពីការរស់នៅរបស់ខ្លួន ដោយការប្រមាថមាក់ងាយ

មើលថោកថា អ្នកដទៃមិនដល់ខ្លួន មិនមែនប្រើប្រាស់សម្រាប់ជាមធ្យោបាយនោះទេ ។  

ដូចនេះ ការប្រាស់ប្រាស់នៅលើបណ្ដាចផ្សព្វផ្សាយ មានគំរុងលាមក និងផ្កា

សម្រាប់ឲ្យមនុស្សប្រើប្រាស់ជ្រើសរើសយកមួយណា ទើបគួរដល់ខ្លួន

ការងារ រកស៊ី មុខរបររបស់ខ្លួន ។ ការប្រើបណ្ដាញទាក់ទងគ្នា ក៏ត្រូវមើលពីខ្លួនឯង

ឲ្យច្បាស់សិនថា វត្ថុណាតម្រូវការ និងវត្ថុណាចាំបាច់ សម្រាប់ខ្លួនប្រើប្រចាំថ្ងៃ ប្រចាំជីវិត ។

ដូចបានជម្រាបខាងលើហើយថា យើងកើតមកជាមនុស្ស ប្រៀបបានដូចជាភាជន៍មាស

មិនសមគួរដល់ការដាក់គ្រឿងស្មោកគ្រោស្អុយរលួយ មានលាមកជាដើមនោះទេ

គួរដល់ការតម្កល់ផ្កាក្រអូបឈ្ងុយឈ្ងប់ប្រសើរជាជាង ។

៨. ប្រទេស

“កុំបណ្តុះបង្អាប់ជេរផ្ដេសាមូលបង្កាច់ (ដាក់ប្រទេសឲ្យកំណើតខ្លួន)

ប៉ុន្ដែចូរក្រោកឡើងរួមដៃគ្នាកសាងផ្លាស់ប្ដូរ” ។

បទេសវិបត្តិ គឺជាប្រទេសជាតិដែលធ្លាក់ចូលក្នុងវិបត្តិ ដោយមានកត្តាច្រើនយ៉ាង

 អ្វីដែលសំខាន់នោះ គឺសេដ្ឋកិច្ច ។ សេដ្ឋកិច្ចគឺជាគ្រឹះទ្រទ្រង់ដ៏សំខាន់ណាស់

សម្រាប់ប្រទេសជាតិ ដើម្បីឲ្យសេដ្ឋកិច្ចនេះទ្រទ្រង់ទៅបានរលូននោះ

លុះត្រាតែមានសមតុល្យនិងគ្នា ទាំងអ្នកផលិត អ្នកប្រើ ទាំងនាំចូល និងនាំចេញ ។

ខាងផលិតមិនគ្រប់ អ្នកប្រើលើស នាំចូលច្រើនជាងនាំចេញក៏កើតឡើងនូវក្ដីវិបត្តិដែរ ។

វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចមិនចំពោះប្រទេសជាតិទេ សូម្បីតែគ្រួសារដែលមានការបែកគ្នាដោយច្រើន

គឺរឿងសេដ្ឋកិច្ចនេះផងដែរ ។

នយោបាយសេដ្ឋកិច្ចនេះ ជារឿងមួយដែលគួរយើងទាំងអស់គ្នាគិតគូររកដំណោះស្រាយ

កាលណាមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកើតឡើង ភាពចលាចលតែងកើតឡើង

ដោយមន្ដ្រីរាជការ បុគ្គលិកស្ថាប័នផ្សេងៗ ត្រូវជួបប្រទះវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារ

កាលណាមានវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារកើតឡើង ការហែកហួរ បើកកកូរកកាយកេរ្ដិ៍អសោចន៍

ដើម្បីផលប្រយោជន៍រៀងៗខ្លួននឹងកើតមានឡើង

ព្រោះថាសម័យសព្វថ្ងៃនេះ ជាសម័យដែលមនុស្សដណ្ដើមគ្នារស់

មិនសូវគិតពីផលប្រយោជន៍ប្រទេសជាតិខ្លួនប៉ុន្មានទេ ។

ទុកណាស្ថានភាពប្រទេសជាតិធ្លាក់ចូលក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចក្ដី នយោបាយក្ដី ប្រវត្តិសាស្ត្រក្ដី

ក៏យើងជាមនុស្សម្នាក់ ដែលមានចំណែករួមរបស់ប្រទេស ក្រោកឡើងព្រួតដៃគ្នា

 រួមកម្លាំងកាយកម្លាំងចិត្តគ្នាសាមគ្គី ដើម្បីរិះគិតរកមធ្យោបាយស្ដារប្រទេសជាតិ

ឲ្យមានដង្ហើមរស់ឡើងវិញ ។

ដូចពេលនេះអ៊ីចឹង ប្រទេសជាតិកំពុងធ្លាក់ចូលក្នុងវិបត្តិនយោបាយធ្ងន់ធ្ងរ

ដែលតម្រូវឲ្យយើង ដែលជនជាតិខ្មែរដូចគ្នាងាកមុខមកស្រឡាញ់គ្នា មកសម្រុះសម្រួលគ្នា

ដើម្បីរកដំណោះស្រាយប្រកបដោយតម្លាភាព គណនីភាពសម្រាប់ជាតិខ្មែរទាំងមូល

ព្រោះយើងដឹងស្រាប់ហើយថា អ្នកណាជាសត្រូវ អ្នកណាជាមិត្ត ព្រោះសាមសិបឆ្នាំ

មកនេះ ធន់ធានរបស់ប្រទេសយើងឃើញថា មានការរីកចម្រើនគួរឲ្យកត់សម្គាល់

ប៉ុន្តែគុណភាពនៃការសាមគ្គី ហាក់ដូចជាមិនសូវចូលធ្លុងតែមួយ មានប្រជាធិប្បតេយ្យ

នៅតែលើបបូរមាត់ ច្បាប់នៅតែក្នុងសៀវភៅ ត្រូវខុសស្រេចតែអ្នកមានអំណាចថា ។

ដូចនេះ ការស្រឡាញ់ប្រទេសជាតិខ្លួន ពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់

សម្រាប់ខ្លួនយើង សម្រាប់គ្រួសារ និងសម្រាប់បន្សល់ទុកឲ្យដល់កូនចៅជំនាន់ក្រោយ

ឲ្យជ្រកក្រោមដំបូលផ្ទះខ្លួនឯង កុំរស់នៅលើទឹកដីរបស់ខ្លួនឯងហើយ ដូចជាជានជាតិភាគតិច

ដែលរដ្ឋនោះមិនទទួលស្គាល់ខ្លួនថា ជាម្ចាស់ទឹកដីទៅវិញ ។ ធម្មតាជីវិតមនុស្ស

ដែលទៅរស់ផ្ញើខ្លួនផ្ញើប្រាណជាមួយអ្នកដទៃ ផ្ទះរបស់អ្នកដទៃវាមិនសូវស្រួលចិត្ត

ដូចជាការរស់នៅក្នុងផ្ទះរបស់ខ្លួនឯងនោះទេ ទុកជារស់នៅក្នុងខ្ទមក៏ដោយ ក៏វាស្រួលចិត្តជាងដែរ ។

៩. លោក/ ចក្កវាឡ

“យើងម្នាក់ៗមានគ្នានិងគ្នាក្នុងចំណែករួមគ្រប់យ៉ាង

យើងម្នាក់ៗពឹងពាក់អង្គធាតុច្រើនជាអនេក

យើងម្នាក់ៗចាំការពារ ទ្រកាយ

យើងម្នាក់ៗក៏ក្លាយជាចំណែកមួយដែលមានដល់គ្នា” ។

មនុស្សដែលកើតឡើងក្នុងលោកនេះ ពិតជាមានចំណែករួមគ្នា

ព្រោះមនុស្សមិនអាចខ្វះគ្នានិងគ្នាបានទេ មនុស្សត្រូវពឹងពំនាក់គ្នាទៅវិញទៅមក

មិនដាច់ពីគ្នាឡើយ ។ មនុស្សមិនមែនជាកោះ ដែលអាចផ្ដាច់ចេញទៅនៅតែម្នាក់ឯងបាន

មនុស្សដូចជាត្រីនិងទឹក ដូចជាអណ្តាតនិងធ្មេញ តែងតែទទួលផលពីគ្នាទៅវិញទៅមក

បាន ។

មនុស្សរស់នៅក្នុងលោកនេះ ប្រៀបដូចជារាងកាយដែលត្រូវពឹងពាក់គ្នាទៅមក

មិនអាចថាមួយមានធំជាងមួយណា មួយណាសំខាន់ជាងមួយណាទេ

ដើម្បីឲ្យរាងកាយនេះទ្រទ្រង់ទៅបាន ត្រូវអាស្រ័យគ្នាទៅវិញទៅមកដោយស្រួល

បើទាស់មួយមិនព្រមធ្វើការងារ ដូចជាដៃជើងមិនកម្រើក ត្រូវក្រពះក្រំក្រោះ

ព្រោះគ្មានអាហារទំពារស៊ីសោះ គ្មានបញ្ចេញបានជាវិតាមីន បញ្ចេញរសទៅចិញ្ចឹមរាងកាយៗ

ក៏ត្រូវធ្លាក់ចុះស្លេកស្លាំងឆ្គមឆ្គាំ មិនមានកម្លាំងកម្ហែង ព្រោះតែគ្មានអាហារចូលទៅ

ជួនកាលត្រូវដួលដេកស្ដូកស្ដឹងជាក់ជាមិនលែងឡើយ ។

យ៉ាងណាមិញ ពិភពលោកទាំងមូលនេះ ក៏ត្រូវអាស្រ័យមនុស្សទាំងអស់

ដែលរស់នៅលើផែនដីនេះ ចូលរួមគ្នាថែររក្សាបរិស្ថានធម្មជាតិឲ្យបានល្អ ឲ្យបានប្រសើរ

កុំគិតអាត្មាខ្លួន បណ្ដាគ្រោះភ័យដល់មនុស្សនៅជិតខាងខ្លួន

កុំគិតពីផលប្រយោជន៍ខ្លួន ភ្លេខខ្លួនគិតដល់លោកដែលត្រូវទទួលផលប៉ះពាល់

អ្នកណាទៅជាស្អីមិនខ្វល់ មិនគិតព្រួយដល់សុខទុក្ខរបស់លោក

អាងខ្លួនឯងធំ ធ្វើអ្វីៗបានតាមចិត្ត មិនគិតដល់ជីវិតរួមលោក ចង់បានសុខតែឯង

បង្កទុក្ខភ័យដល់អ្នកដទៃមិនក្រោតក្រែងចិត្តលោកឡើយ ។

បើសិនមានមនុស្សមានគំនិតបែបនេះណា លោកនេះប្រហែលឆាបឆេះ

ដោយកំដៅលោភៈ កំដៅទោសៈ និងមោហៈ

ធ្លាក់ចូលក្នុងភពវិនាសកម្មជាក់ជាមិនខានឡើយ ។

គោលគំនិតទាំង៩ប្រការនេះ ទុកជាការដាស់តឿនចិត្តមនុស្សក្នុងសម័យថ្មីនេះ

ជាពិសេសខេមរជាតិ ដែលគួរសិក្សាឈ្វេងយល់ ដើម្បីធ្វើប្រយោជន៍ខ្លួនឲ្យបានសម្រេច

ប្រយោជន៍អ្នកដទៃ និងប្រយោជន៍ជាតិ សាសនាឲ្យបានគង់វង់

ចិរកាល និងចង់ឲ្យមនុស្សជាតិមានឈាមជ័រដូចគ្នា ចេះគិតពិចារណា

រកហេតុនិងផល ឲ្យសមតាមធម្មាធិបតេ្យ កុំយកតម្រាប់តាមលោកាធិបតេយ្យ

និងអត្តាធិបតេយ្យឡើយ ធ្វើខ្លួនឲ្យសមសួន ដែលខ្លួនបានកើតមកមនុស្ស មានជាតិ

មានការសិក្សា ក្លៀវក្លាជាងពួកជនទាំងពួង និងឲ្យមានការខ្មាសអៀន

ខ្លបខ្លាចអំពើអាក្រក់បាបលាមក កុំកត់សម្គាល់ថា ជាផ្កាក្រអូបសម្រាប់ខ្លួន គ្រួសារឡើយ ៕