មិត្ត

តើត្រូវជ្រើសរើសមិត្តរបស់យើងបែបណា? តើអ្វីដែលនាំឱ្យយើងសម្រេចថា អ្នកណាជាសត្រូវរបស់យើង? តើយើងវិនិច្ឆ័យបែបណា ថាតើមនុស្សម្នាក់ធ្វើនេះវាត្រូវ ឬខុស? ជាអំពើល្អ ឬក៏ជាអំពើអាក្រក់? សំណួរទាំងនេះត្រូវបានចោទសួរឡើង ដោយអធិការបតីអាល្លឺម៉ង់ ប៊ីស្មាក់ (Otto Von Bismarck) ។

មិត្តភាពតែងកើតឡើងដោយសុចរិតភាព ។ ឧបករណ៍សម្រាប់ពិសោធន៍រកសុចរិតភាព គឺធ្វើការប្រៀបធៀបរវាងសម្តី និង ទង្វើ ។ ជាធម្មតាមានតែជនទុច្ចរិតប៉ុណ្ណោះ ដែលនិយាយផ្សេង ការប្រព្រឹត្តទង្វើផ្សេង ហើយចិត្តគិតក៏ផ្សេងទៅទៀត ។ ចំពោះជនសុចរិត សម្តី ទង្វើ និងចិត្តគិតគឺតែមួយ ។

មិត្តភាពមិនអាចកើតឡើង ដោយខ្វះការជឿទុកចិត្តបានទេ ហើយក៏មិនអាចមានការជឿទុកចិត្តបានដែរ បើខ្វះសុចរិតភាព ។ ក៏ប៉ុន្តែ ទ្រឹស្តីការទូតគិតខុសពីនេះ មិត្តភាព ដែលកើតឡើងតាមរយៈការទូតសុទ្ធតែជាចេតនាដើម្បីប្រយោជន៍ទាំងអស់ ។

ទ្រឹស្តីនយោបាយកាទូតចិនបានពោលដូច្នេះថា “មិនសំខាន់ជាឆ្មាស ឬឆ្មាខ្មៅទេ សំខាន់ឲ្យតែចាប់កណ្តុរបាន, សត្រូវ របស់សត្រូវ គឺជាមិត្តខ្ញុំ” ។ ប្រយោជន៍ជាតិជាប្រការសំខាន់ណាស់ ព្រោះសូម្បីតែ នីក្កូឡូ ម៉ាកាវែល្លី (Niccolo Machiavelli) ដែលត្រូវបានមនុស្សជាច្រើនចោទថា មានគំនិតនយោបាយអសីលធម៌ និង ផ្តាច់ការ ក៏នៅតែផ្តល់ទ្រឹស្តីសម្រាប់បម្រើប្រយោជន៍រួមជាធំដែរ ។

____