រឿង សល់តែខ្លួន

រឿង សល់តែខ្លួន

និទានធម្មៈគតិអប់រំចិត្ត រឿងសល់តែខ្លួន … មានរឿងដំណាលថា ឈ្មួញប្រុសម្នាក់ បានជួលសត្វលាដើម្បីដឹកឥវ៉ាន់ទៅលក់ស្រុកក្រៅ ខណៈដែលធ្វើដំណើរយ៉ាងវែងឆ្ងាយកណ្ដាលថ្ងៃត្រង់ ដែលមានកំដៅថ្ងៃខ្លាំង គេនិងម្ចាស់សត្វលាដែលរួមដំណើរជាមួយគ្នា ទើបឈប់សត្វលា រួចក៏អាស្រ័យស្រមោលសត្វលានោះជាទីបាំងកំដៅថ្ងៃ ។ មួយសន្ទុះ អ្នកជួលសត្វលាក៏និយាយថា “លោកគ្មានសិទ្ធិដែលនឹងអាស្រ័យម្លប់ស្រមោលសត្វលាមួយក្បាលនេះទេ ព្រោះយើងបានជួលមកបង់លុយទៅឲ្យលោកអស់ហើយ ចូរចេញទៅ យើងនឹងបាំងស្រមោលសត្វលានេះតែម្នាក់ឯង” ។ ចំណែកខាងម្ចាស់សត្វលាក៏ប្រកែកឡើងថា “លោកជួលតែសត្វលាទេ មិនបានជួលស្រមោលរបស់សត្វលាទេ បើសិនជួលទាំងអស់ ទាំងខ្លួន ទាំងស្រមោល តម្លៃជួលនឹងត្រូវឡើងខ្ពស់ជាងនេះ ។ ដូចនោះ ស្រមោលរបស់សត្វលានៅជារបស់យើង លោកទៅវិញទេ ដែលត្រូវចេញទៅឲ្យផុត” ។ ទាំងពីភាគីប្រកែកគ្នាកាន់តែខ្លាំងឡើងៗ ចុងក្រោយក៏វាយតប់គ្នា ។ សត្វលាដែលឈរក្នុងទីនោះក៏ភ្ញាក់ផ្អើលពីការវាយតប់គ្នារបស់ពួកគេ វាទើបបោលរត់គេច ចោលទាំងមនុស្ស និងរបស់ទុកឲ្យនៅកណ្ដាលហាលថ្ងៃនោះទៅ ។

និទានធម្មៈគតិអប់រំចិត្ត ក្នុងរឿងនេះអប់រំថា មនុស្សដែលឃើញពីខ្លួនឯង (អាត្មានិយម) ដល់ទីបំផុតអាចនៅសល់តែខ្លួនបាន ដូចពាក្យថា៖
  

បរិវារមកព្រោះទឹកចិត្តមាន

បរិវារគេចព្រោះទឹកចិត្តធ្លាក់

បរិវារអស់ព្រោះទឹកចិត្តស្ងួត ។

 ក្នុងភាពជាក់ស្ដែង ទោះបីជាបរិវារនៅមិនទាន់គេច និងនៅមិនទាន់អស់ទៅភ្លាមៗ ប៉ុន្តែរឿងដែលគេច និងអស់ទៅមុនអ្វីទាំងអស់នោះគឺ អារម្មណ៍ដែលល្អចំពោះគ្នានិងគ្នា ព្រោះការសង្គ្រោះចេះចែករំលែក ដែលជាប្រភពដ៏សំខាន់ នៃការចង់គួចផ្លូវចិត្ត ដូចពាក្យឱវាទ ដែលព្រះពុទ្ធបរមគ្រូជាម្ចាស់ ទ្រង់ត្រាស់សំដែងថា “បុគ្គលអ្នកឲ្យ រមែងជាទីស្រឡាញ់ បុគ្គលអ្នកឲ្យ រមែងចងមេត្រីភាពបាន ហើយក្នុងផ្លូវប្រតិបត្តិនោះ វត្ថុដែលត្រូវឲ្យខ្លះ ក៏មិនចាំបាច់បង់ខាតទុនអ្វីឡើយ ដូចជា ឲ្យឱកាស ឲ្យកម្លាំងកាយ កម្លាំងចិត្ត និងឲ្យពាក្យប្រឹក្សាយោបល់ ជាដើម ប៉ុន្តែផលដែលបានមកវិញហួសពីតម្លៃនោះទៅទៀត ។

ការមិនចេះសង្គ្រោះគ្នា មិនចេះចែករំលែកគ្នា ទោះបីមិនដល់ថ្នាក់ធ្វើឲ្យមនុស្សនៅក្បែរខ្លួនវាយដំគ្នា ប៉ុន្តែពេលមានកិច្ចធុរៈដែលខ្លួនត្រូវសុំពឹងពររកមនុស្សដទៃៗ ខ្លួននៅមានអារម្មណ៍ក្រែងរអាចិត្តខ្លះ ដែលខ្លួនត្រូវសំពះរកក៏ចាំគេចមុខ ឬមិនអ៊ីចឹងទេ ក៏បង្ខំចិត្តធ្វើ ក្នុងខណៈដែលបុគ្គលច្រើនតែប្រកបដោយទឹកចិត្តនោះ ត្រឹមតែដឹងថា មានកិច្ចធុរៈរបស់អ្នកដទៃក៏ពេញចិត្តមុននឹងសគេហាមាត់សុំផង ឱកាសដែលនឹងធ្លាក់ខ្លួនដុនដាបថ្នាក់សល់តែខ្លួន រមែងមិនកើតឡើងបានងាយៗឡើយ ៕