ភរិយា ៧ ប្រភេទ (កាព្យ) តចប់

ភរិយា ៧ ប្រភេទ (កាព្យ) តចប់

                       

ភរិយាទី ៣                  ឥតចិត្តមេត្រី

អាសូរភស្ដា                 គិតតែខាងខ្ជិល

ច្រអូសកាយា               ខ្ជិលថែរក្សា

រៀបចំទុកដាក់ ។            ចិត្តសោតតក់ម៉ក់

សំដីអាក្រក់                  ច្រាសឆ្អេះឥតអាក់

កំហែងគំហក                ដាក់ស្វាមីភ័ក្តិ

ឲ្យស្វែងរកប្រាក់            ចិញ្ចឹមអាត្មា ។

ដំកើងខ្លួនឯង                មិនមានកោតក្រែង

ខ្លាចចិត្តភស្ដា                 ធ្វើឫកដូចម្ចាស់

ចៅហ្វាយឧកញ៉ា            បើប្ដីស្ដីថា

សំឡក់ក្រោធខឹង ។        ភរិយាទី ៤

មារយាទខ្ជាប់ខ្ជួន           ចេះមានដំណឹង

ចេះទុកចេះដាក់             ទោះប្រាក់មួយស្លឹង

ចេះគៃប្រឹតប្រឹង            ស្លឹងមួយជាទ្វី ។

កើតឡើងជាមាន           ព្រោះចិត្តមិនហ៊ាន

ខ្ជះខ្ជាយវក់វី                  ក្រែងចិត្តស្វាមី

ដោយក្ដីសាមគ្គី             តាំងខ្លួនក្នុងទី

មេត្រីចិត្តមួយ ។            ព្យាបាលរក្សា

ស្វាមីអាត្មា                    មិនឲ្យមានព្រួយ

ដូចម្ដាយថែកូន              លើកពបីស្ទួយ

ពិសសត្វអ្វីមួយ            ខាំកូនពុំបាន ។

ភរិយាទី ៥                   ខ្លាចបាបៈកម្ម

ត្រាំក្នុងសន្តាន               ស្លូតត្រង់សុចរិត

គោរពរាប់អាន              ស្វាមីកល្យាណ

មិនឲ្យមានហ្មង ។           ដូចជាប្អូនស្រី

មានចិត្តមេត្រី                កោតខ្លាចប្រុងបង

ស្ដីថាលើសខ្លះ              មិនហ៊ានឆ្លើយឆ្លង

ខុសម្ដងឆ្គងម្ដង             ខំអត់សង្កត់ ។

ភរិយាទី ៦                   ជាមិត្តឥតព្រួយ

ទោះមានទោះខ្សត់           តែងតែរួមសុខ

រួមទុក្ខប្រាកដ                 បើប្ដីនឿយហត់

ហ៊ានជួយរ៉ាប់រង ។         ចិត្តសោតជាល្អ

ប្រព្រឹត្តធម៌ស               សាមគ្គីគ្រប់គ្រង

មានវត្តប្រតិបត្តិ             មិនឲ្យខុសឆ្គង

រីករាយបំព្រង               ទៅរកស្វាមី ។

ដូចមិត្តសម្លាញ់             ពេញចិត្តឥតខ្នាញ់

ជួបគ្នាថ្មីៗ                    មិនដែលពោលពាក្យ

ទ្រគោះអប្រិយ             ឲ្យបែកមេត្រី

សេចក្ដីរាប់អាន ។         ភរិយាទី ៧

ចិត្តមិនវៀចវិល            ពីភស្ដាប្រាណ

ទោះស្ដីជេរថា               យ៉ាងណាប៉ុន្មាន

អាចទប់ចិត្តបាន            មិនតបតវិញ ។

ដូចជាទាសី                  ទោះម្ចាស់ជេរស្ដី

ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ             ក្រេវក្រោធឡូឡា

មិនតវ៉ាវិញ                   អត់ឱនបំពេញ

ចិត្តនាយចៅហ្វាយ ។     ភរិយាទាំងអស់

ខ្លះចិត្តសប្បុរស            ខ្លះពាលក្លែងក្លាយ

ចែកជាពីរផ្នែក              តាមដោយបរិយាយ

អត្ថាធិប្បាយ                នៃព្រះសាស្ដា ។

ទ្រង់ត្រាស់សំដែង         ទេស្នាចាត់ចែង

ដោយព្រះវាចា              ចំពោះនាងស្រី

ឈ្មោះសុជាតា              ជាកូនប្រសា

នៃមហាសេដ្ឋី ។            មានទ្រព្យស្ដុកស្ដម្ភ

ជាទីឧបត្ថម្ភ                  ដល់ជនប្រុសស្រី

ក្រផុតទីពឹង                  ដូចប្រេតអប្រិយ

ចូលដល់សេដ្ឋី             បាត់ក្ដីស្រេកឃ្លាន ។

ឯរឿងសេដ្ឋី                 ឈប់ស្លេះកាត់ខ្លី

មិនបាននិទាន                នឹងសូមសម្ដែង

ថ្លែងតាមបទមាន           កាលព្រះទ្រង់ញាណ

សំដែងចែងថា ។           ស្រី ៣ ខាងដើម

លុះដាច់ដង្ហើម              ស្លាប់ទៅកាលណា

ធ្លាក់ក្នុងអបាយ              ក្រហាយខ្លោចផ្សា

ព្រោះទោសអាត្មា           ប្រមាទស្វាមី ។

ស្រី ៤ ខាងចុង             គំនិតចេះប្រុង

ប្រយ័ត្នស្មារតី               កាន់ធម៌សុចរិត

ចិត្តស្មោះនឹងប្ដី              បើនិយាយស្តី

សុភាពរាបសា ។           ស្រី ៤ នេះឯង

ព្រះទ្រង់សំដែង             ចង្អុលប្រាប់ថា

ស្លាប់ទៅសោយសុខ      សម្បត្តិទេវតា

មានទេពកញ្ញា                ចោមរោមប្រក្រតី ។

បើកើតជាមនុស្ស           ត្រកូលក៏ខ្ពស់

ក្នុងនាលោកិយ              រូបសោតក៏ល្អ

សាច់សល្អិតខ្ចី              ស្រស់លើសជាងស្រី

ព្រោះក្ដីសុចរិត ។           សូមលោកអ្នកប្រាជ្ញ

ប្រតិពលអង់អាច          យល់ច្បាស់ភាសិត

ក្រែងពាក្យខ្ញុំតែង           ខ្វែងទាស់ក្នុងចិត្ត

សូមទានប្រសិទ្ធិ៍            ជួយកែតម្រូវ ។

សត្តៈ ភរិយា                ស្លេះឈប់ពណ៌នា

ពីការខុសត្រូវ               សូរេចនិដ្ឋិតា

សង្ខេបទុកនៅ              លែងតែងតទៅ

ព្រោះគ្មានវេលា ។          សូមលោកអ្នកស្រី

ទោះចាស់ក្មេងក្ដី            កុំស្តីនិន្ទា

ដល់ខ្ញុំអ្នកតែង              ក្រែងមានវេរា

គួរតែនាំគ្នា                   សិក្សាទៅហោង ៕

--------------------------------------

អាចារ្យ ហ. ឈា និងអ្នកផ្សេងទៀត,

កម្ពុជសុរិយា, ផ្សាយដោយពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត, បោះពុម្ពភ្នំពេញ

គ.ស ១៩៣៨ ភាគ ២ ឆ្នាំទី១១ ទំ. ២៧៥ - ២៨២ 

រូបភាព៖ Google.com