តើអ្នកយំដោយសារជាតិឬជាតិយំដោយសារអ្នក?

១. លីក្វាន់ យូ (Lee Kuan Yew) បានឆ្លើយថា “នៅពេលដែលអ្នកយំដោយសារតែជាតិ គឺមានន័យថាអ្នកស្នេហាជាតិ តែបើជាតិយំដោយសារតែអ្នក គឺមានន័យថាអ្នកត្រូវតែចូលរួមជួយកសាងជាតិ”។ មនុស្សស្រឡាញ់ជាតិជាងខ្លួន គឺលះបង់ខ្លួនដើម្បីជាតិរស់ តែមនុស្សស្រឡាញ់ខ្លួនជាងជាតិ គឺសម្លាប់ជាតិដើម្បីខ្លួនរស់។ “[…] ជាតិយំដោយសារតែអ្នក” គឺដោយសារតែអ្នកព្រងើយកន្តើយ។

២. នៅសម័យក្រិច មនុស្សជាច្រើនមានមោទកភាពដែលបានមានឈ្មោះជាប្រជាជនអាតែន តែទស្សនវិទូក្រិចម្នាក់បានពោលពញ្ញាក់អារម្មណ៍ថា “មិនសំខាន់ទេថាអ្នកមានសញ្ជាតិជាពលរដ្ឋនៃទីក្រុងដ៏ធំជាងគេទាំងអស់ តែអ្វីដែលសំខាន់នោះថាតើអ្នកបានធ្វើអ្វីខ្លះដើម្បីឱ្យបានស័ក្តិសមជាសមាជិកនៃមាតុភូមិដ៏ល្បីល្បាញខ្ចរខ្ចារនេះ”។ ក្រោយមក ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ចន កេណ្ឌឌី ក៏បានប្រតិដ្ឋបង្កើតព្រលឹងថ្មីមួយទៀតដោយនិយាយថា “កុំសួរថាប្រទេសរបស់អ្នកបានធ្វើអ្វីខ្លះសម្រាប់អ្នក តែត្រូវសួរថាតើអ្នកបានធ្វើអ្វីខ្លះសម្រាប់ប្រទេសរបស់អ្នក”។ លីក្វាន់ យូ “[....] អ្នកត្រូវតែចូលរួមជួយកសាងជាតិ”។ តើត្រូវជួយតាមរបៀបណា?

៣. នៅក្នុងសៀវភៅ “ប្រតិទិនទស្សនៈ ៣៦៥ថ្ងៃ” ត្រង់ថ្ងៃទី៦កក្កដា បានសរសេរថា “អំណាចខ្លាំងបំផុត គឺការរួបរួមសាមគ្គី។ ការបំបែកមនុស្សឱ្យដាច់ពីគ្នាតាមរយៈនិន្នាការសាសនា និងនយោបាយ គឺជាមាគ៌ានាំទៅរកក្តីវិនាស។ ចង់ឈ្នះមនុស្សម្នាក់ ត្រូវសម្លាប់ចិត្ត ហើយចង់បំផ្លាញសង្គមមួយ គឺត្រូវធ្វើឱ្យប្រជាជនលែងទុកចិត្តគ្នា។ តើត្រូវជួយសង្គមតាមរបៀបណា? សង្គមរស់ ឬស្លាប់ដោយសារតែនយោបាយ ហើយបើនិយាយពីនយោបាយ គឺសំដៅដល់ជាតិ។ ក្នុងជាតិមានសាសនា ហើយសាសនា វាមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងស្អិតរមួតជាមួយនឹងជាតិ។ នយោបាយ ចិញ្ចឹមរាងកាយប្រជាជន ហើយសាសនាអប់រំចិត្តគំនិតប្រជាជន។ ចុងក្រោយ ត្រូវជួយជាតិ ដោយកុំឱ្យអ្នកនយោបាយយកធ្វើជាឧបករណ៍ (ខ្ញុំនិយាយតាមទស្សនៈនៃទស្សនវិទូអទេវនិយម គឺនិហ្សឺ)៕ 

ប្រភព៖ ប. 

រូបភាព៖ Fb