កិច្ចការងារខ្លះ
វាគ្រាន់តែជាទង្វើតូចតាចបំផុត
មិនស្មើនឹងទំហំនៃកូនដុំថ្មមួយគ្រាប់ផង។ ប៉ុន្តែ
ទោះជាតូចឬធំក៏ដោយចុះ បើយើងតាំងចិត្តធ្វើវាប្រាកដជាមានលទ្ធផលតូចឬធំ
ស្របទៅតាមហេតុនៃអំពើ។ ដុំក្រួសមួយដុំ វាមានតម្លៃមិនស្មើនឹងមាសទេ
តែពេលវេលាយូរៗទៅ
អាចធ្វើឱ្យដុំថ្មក្លាយទៅជាមាសក្នុងកាលៈទេសៈណាមួយជាមិនខាន។
ដុំក្រួសដែលយើងយល់ថាគ្មានតម្លៃ ដុំក្រួសដែលយើងយល់ថាមានទំហំតូចៗទាំងអស់
បើយើងគប់វាចូលក្នុងទឹក គឺវានឹងបង្កើតជារលកបោកច្រាំង។
នេះមានន័យថា “ដុំក្រួសតូចមួយ ក៏អាចធ្វើឱ្យទឹករលកបានដែរ
សំខាន់ឱ្យតែយើងតាំងចិត្តគប់វាចូលក្នុងទឹក”។
ក្នុងសង្គមមួយ គឺត្រូវការធាតុផ្សំ និងគ្រឿងផ្សំគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីឱ្យនៅនឹងថ្កាល់
ឬថយក្រោយ ឬទៅមុខបាន។
ការរីកចម្រើនទៅមុខកើតឡើងទៅបាន
លុះត្រាណាតែផ្សំគ្រឿងឱ្យគ្រប់សិន ប្រៀបដូចជាសម្លរកកូរអ៊ីចឹង។
ពេលណាគ្រឿងផ្សំគ្រប់គ្រាន់ហើយ ចង់ឬមិនចង់ គឺវានឹងកើតជាសម្លរកកូរដែលយើងអាចញុំាបាន។
ការកម្ទេចសង្គមមួយក៏អ៊ីចឹងដែរ
ពេលមិនទាន់គ្រប់គ្រឿងផ្សំដែលផ្តុំឱ្យសង្គមខ្ទេច
គឺមិនអាចខ្ទេចបានឡើយ។ រងើកភ្លើង ទោះបីសល់ត្រឹមតែកម្ទេចក៏ដោយ
តែបើយើងតាំងចិត្តយកចិត្តទុកដាក់ផ្លុំបន្តិចម្តងៗ
វាអាចដុតព្រៃធំទាំងមូលបាន។
ជីវិតយើងម្នាក់ៗមិនអាចគេចខ្លួនផុតពីនយោបាយដាច់ខាត។
ប៉ុន្តែក្នុងស្ថានភាពខ្លះ យើងភ្លេចខ្វល់ពីគ្រឹះកសាងសង្គម។
ទ្រព្យសម្បត្តិ ជាចុង ហើយគុណធម៌ជាឫស និងដើម។ នយោបាយជាចុង
(លទ្ធផល) ហើយមូលធនមនុស្ស (គ្រឹះចំណេះដឹង) គឺជាឫស និងដើម។
គ្រឹះមនុស្សអាត្មានិយម
គ្រឹះមនុស្សអវិជ្ជា ធ្វើឱ្យសង្គមវឹកវរ។ មនុស្សស្មោកគ្រោកធ្វើនយោបាយ
នាំឱ្យអន្តរាយដល់ស្រុកទេស។ ប្រទេសមានសង្គ្រាម
គេនិយាយពីអ្នកខ្លាំង តែក្នុងសង្គមគ្មានសង្គ្រាម
គេនិយាយពីអ្នកចេះ។ កសាងសង្គម ត្រូវគិតពីការកសាងគ្រួសារ។
កសាងជាតិ គឺត្រូវគិតពីការកសាងគ្រឹះមនុស្ស។
នេះជាទ្រឹស្តីទស្សនវិទូចិន ខុង ជឺ និង ឡៅ ជឺ
ដែលខ្ញុំយកមកបកស្រាយក្នុងបរិបទសង្គមវិជ្ជាខ្មែរ។ ម៉ែឪឈ្លោះគ្នា
កូនមិនមានឱកាសបានរៀនសូត្រ។ កូនមានឱកាសបានទៅសាលាដែរ
តែរៀនមិនចូល ដ្បិតរវល់ឈឺចាប់។
តើអ្វីជាជំហរកសាងមូលធនមនុស្សក្នុងសង្គម ជាពិសេសការបណ្តុះយុវជន? ក្នុងនាមជាយុវជនម្នាក់ មិនថាយុវជនរូបណា ក្នុងមូលដ្ឋានកម្រិតចំណេះដឹងណាទេ,
អ្នកដទៃអាចដក ឬដាំអ្នកបានគ្រប់ពេល
តែអ្នកខ្លួនឯងត្រូវប្រកាន់ជំហរពង្រឹងខ្លួន ពង្រីកសមត្ថភាព
ដាំខ្លួនឯងឱ្យរឹងមាំ រៀនសមាធិដកដង្ហើមក្នុងស្ថានភាពខ្វះខ្យល់។
ពេលខ្លះទៀត ឱនខ្លះងើយខ្លះ
ឱនមើលកាលៈទេសៈ ធ្វើជាឱនមើលដី តែចិត្តរំពៃសម្លឹងមេឃ។
ដឹងពេលធ្វើអ្នកដើរតាម ដឹងពេលវេលាធ្វើមេដឹកនាំ។ ដឹងពេលស្រប
ដឹងពេលប្រឆាំង។ ដឹងពេលគ្រប់គ្រង ដឹងពេលដឹកនាំ។ ក្នុងសៀវភៅ “ប្រតិទិនទស្សនៈ (៣៦៥ថ្ងៃ & ២២២ថ្ងៃ”
ទាំងពីរក្បាល ខ្ញុំបានរំលេចនូវខ្លឹមសារទស្សនៈមួយថា “បើស្រឡាញ់សង្គម គឺត្រូវស្រឡាញ់ការអប់រំ។
យុវជនដែលស្រឡាញ់សង្គមពិតប្រាកដ គឺត្រូវប្រឹងរៀន ប្រឹងអាន”។ ក្នុងនាមជាយុវជនស្ថិតក្នុងវ័យក្មេងខ្ចី
មិនថាក្មេងខ្ចីក្នុងការងារ ឬមិនថាក្មេងខ្ចីក្នុងបទពិសោធជីវិតទេ
អ្វីដែលអ្នកអាចធ្វើបាន គឺរៀន គឺប្រឹងអាន។
នេះជាការងារចម្បងបំផុត។ ពេលណាអ្នកស្រឡាញ់សង្គមកាន់តែខ្លាំង
គឺសកម្មភាពរៀនរបស់អ្នកនឹងកាន់តែសកម្ម មិនថាសកម្មលើអំណាន
ឬសកម្មលើកិច្ចការងារស្រាវជ្រាវឡើយ។ មានបទពិសោធជាក់ស្តែងរបស់ស្តេច
អ៊ីង ឈីលៀង ដែលជាតួអង្គមេដឹកនាំសំខាន់ក្នុងភាពយន្តចិន “ចក្រភពឈីង”។ ស្តេច អ៊ីង ឈីលៀង
ទទួលរងសម្ពាធ២ធំៗ៖ “ទី១ ឈឺចាប់ និងទី២
ត្រូវប្រឹងអានសៀវភៅ ប្រឹងស្វែងរកវិជ្ជា និងធ្វើការងារប្រកូកប្រកាសស្វែងអ្នកមានសមត្ថភាព
រហូតដល់ជួប វៃ យ៉ាង”។
ជាទស្សនៈសង្គមរបស់ខ្ញុំ, ខ្ញុំជឿជាក់ថា “ឱ្យតែយុវជនបានកាន់សៀវភៅ
អានសៀវភៅដែលគួរអាន និងជ្រើសរើសសៀវភៅអានត្រឹមត្រូវ
គឺសៀវភៅនឹងបង្ហាញផ្លូវយើងថា តើយើងគួរធ្វើអ្វី រៀបចំអ្វី
ទ្រាំនឹងរឿងអ្វី ហើយកសាងសមត្ថភាពដោយរបៀបណា ដោយវិធីណា
ទើបអាចមានកម្លាំងពិត ប្រណាំងយកឈ្នះចរន្តមិនល្អដែលបានពង្វក់សង្គម។ សៀវភៅនឹងប្រាប់អ្នកពីវិធីសាស្រ្ត យុទ្ធសាស្រ្ត ល្បិចកល
ដើម្បីថែរក្សាអ្វីដែលយើងនៅសល់”។
ជាក់ស្តែង យើងគ្មានអំណាច គ្មានសមត្ថភាព
គ្មានលទ្ធភាពឯណាទៅយកអ្វីដែលបាត់បង់មកវិញទេ
តែយើងមានអំណាចអាចធ្វើបាន ដោយការប្រឹងប្រែង
គឺរក្សាអ្វីដែលយើងកំពុងតែមាន កុំឱ្យបាត់បង់ដោយអយុត្តិធម៌ទៀត។
ចេះឈឺចាប់ តែហេតុអ្វីមិនចេះប្រឹង។ ការឈឺចាប់ដ៏ត្រឹមត្រូវ
គឺត្រូវប្រឹងប្រែង តែបើបើរវល់តែដេកទ្រាំគ្រាំចិត្ត
គឺយើងនឹងគ្រាំចិត្តរហូតដល់ស្លាប់។ កុំសុខចិត្តដេកស្លាប់
តែត្រូវស្លាប់ឈរ (ប្រឹងធ្វើ)។ កុំសុខចិត្តស្លាប់ដោយមិនព្រមធ្វើអ្វីសោះ
តែត្រូវស្លាប់ដោយបន្សល់អ្វីខ្លះៗដល់អ្នកក្រោយៗ។ សុខចិត្តហែលទឹក
បើគ្មានទូកឆ្លង។ សុខចិត្តញញឹម បើបានជាឈឺចាប់ទៅហើយ។
សុខចិត្តប្រឹង បើបានជាលំបាកទៅហើយ។ សុខចិត្តប្រយុទ្ធសិន
បើដឹងថាត្រូវស្លាប់ដដែល។ មានអ្នកពញ្ញាក់ តែអ្នកខ្លះមិនព្រមភ្ញាក់៕
Cr. Lam Lim
No comments:
Post a Comment