ទស្សនជីវិតវ័យទំទង់

អារម្ភកថា

សៀវភៅ ដែលប្រិយមិត្តកំពុងកាន់អាននេះ គឺជាសៀវភៅមួយដែលស្មេររៀបចំប្រែដើម្បីទុកជាប្រយោជន៍សម្រាប់សង្គមមនុស្សដែលចូលចិត្តអាន ។

ទស្សន គឺជាការប្រមើលមើលឃើញដ៏ទូលំទូលាយ អាចមានវិសាលភាពធំធេង គ្របដណ្ដប់លើអ្វីៗទាំងអស់ដែលមានក្នុងលោកមួយនេះ ។ អ្វីដែលកើតមានក្នុងលោកនេះ សុទ្ធតែមានទស្សនៈបង្កប់ន័យនៅក្នុងនោះទាំងអស់ ។ ទស្សន គឺជាការឆ្លុះបញ្ចាំងនូវអំពើរបស់មនុស្សសត្វដែលបានស្ដែងឡើង និងអាចវាយតម្លៃទៅខាងមុខបានថា នឹងមានរឿងបែបនេះ បែបនោះ ។ ទស្សន គឺជាការយល់ដឹងដែលបានតាមរយៈពុទ្ធិឥន្ទ្រិយទាំង ៥ និងវិចារណាញាណ ដែលកើតឡើងតាមការត្រិះរិះគិត និងការពិសោធ ។

ជីវិត គឺជាការស់នៅ ការតាំងនៅរបស់វត្ថុរុក្ខជាតិមនុស្សសត្វ ដែលអាស្រ័យដោយធាតុ ៤ ខន្ធ ៥ ។ ជីវិតនេះ មានទាំងរូប និងអរូប ដែលអាចសំដៅដល់កំណើត ៤ ដែលអាស្រ័យរស់នៅក្នុងភពបី ។

វ័យជំទង់ គឺជាវ័យមួយដែលឆ្លងផុតពីវ័យកុមារ ជាវ័យមួយដែលត្រូវការសិទ្ធិ សម្រេចអំពើដោយខ្លួន ជាវ័យមួយត្រូវការសាល្បង ចង់ដឹង​ចង់ចេះ ជាវ័យមួយចង់សម្រេចចិត្តអារកាត់ដោយខ្លួនឯង អាចនិយាយបានថា ជាវ័យមួយឈាមរាវ ។

ទស្សនជីវិតវ័យជំទង់ គឺជាការឆ្លុះបញ្ចាំងទៅលើផ្នត់គំនិត ឥរិយាបថ និងការត្រៀមលក្ខណៈចូលប្រឡូកក្នុងសង្គម ដែលទាមទារឲ្យមានពុទ្ធវិស័យ ចេតគតិវិស័យ និងទស្សនវិស័យសម្រាប់ជីវិតវ័យជំទង់ ។

ហេតុអ្វីត្រូវមានទស្សនជីវិតវ័យជំទង់ដែរ ព្រោះដឹងស្រាប់ហើយថា គ្រប់សមាសធាតុទាំងអស់ក្នុងលោកនេះត្រូវមានទស្សនន័យបង្កប់នៅក្នុងហ្នឹងទាំងអស់ មិនថាទារក កុមារ ពេញវ័យ  កម្លោះក្រមុំ មនុស្សធំ មនុស្សចាស់ទុំ សុទ្ធតែត្រូវមានទស្សនជីវិតនេះ មិនអាចមើលរំលងបាន ។

ដូចនេះ បានជាស្មេរគិតហើយគិតទៀតគួរនឹងរៀបចំសៀវភៅ ទស្សនជីវិតវ័យជំទង់នេះឡើងឬយ៉ាងណា? បើកចុះបើកឡើង ក៏សម្រេចចិត្តសរសេរឡើង ព្រោះក្នុងទស្សនជីវិតវ័យជំទង់នេះ អាចមានប្រយោជន៍សម្រាប់អាណាព្យាបាល និងក្មេងៗដែលឈានចូលដល់ដំណាក់កាល   វ័យរីកចម្រើនធំធាត់ទាំងផ្នែករាងកាយ ចិត្តគំនិត និងចំណេះដឹងផ្សេងៗ ត្រូវជួបជាមួយរឿងជាច្រើនដែលអាណាព្យាបាលមិនបានដឹង មិនបានយល់អំពីភាពវ័យជំទង់មួយនេះ ។ ចំណែកខាងសាមីខ្លួន ក៏មិនទាន់មានបទពិសោធចូលប្រឡូកក្នុងសង្គម ដែលពោលពេញទៅដោយហានីភ័យខ្ពស់ ។ ដូច្នេះហើយ តម្រូវឲ្យមានសៀវភៅជំនួយធ្វើជាទីប្រឹក្សា និងបង្ហាញទិសមួយដ៏ត្រឹមត្រូវដល់ពួកគេ ។

តែយ៉ាងណាក៏សៀវភៅរបស់ស្មេរមួយក្បាលនេះ មិនទាន់បំពេញតម្រូវការ អាហារផ្លូវចិត្ត អាហារផ្លូវគំនិតបានគ្រប់ជ្រុងជ្រោយនៅឡើយទេ តែស្មេរគិតថា អាចមានប្រយោជន៍ខ្លះមួយជ្រុងណា សម្រាប់ឆ្លុះបញ្ចាំងដល់ទស្សនជីវិតវ័យជំទង់ជាមិនខានឡើយ ។ ការនេះ ស្មេរក៏សុំអភ័យទោសទុកជាមុនក្នុងការសរសេប្រែមិនបានត្រូវមួយរយភាគរយ​តាមន័យដើមក៏ដោយ ក៏គ្រាន់បើនៅឥតអំពើ មិនបានធ្វើអ្វីសោះ សម្រាប់សង្គមខ្លួនមួយនេះ ៕

ថ្ងៃសុក្រ ៧រោច ខែជេស្ឋ ឆ្នាំជូត ទោស័ក ព.ស. ២៥៦៤

                      ត្រូវនឹងថ្ងៃទី ១២ មិថុនា ២០២០

                

                        លឿង ចាន់

ថ្លែងអំណរគុណ

សូមថ្លែងអំណរគុណដ៏ជ្រាលជ្រៅបំផុត ចំពោះអ្នកមានគុណដែលលោកបានផ្ដល់កំណើតជីវិតដល់កូនមួយនេះ ។

សូមថ្លែងអំណរព្រះគុណដ៏ជ្រាលជ្រៅដល់សម្តេច កិត្តិឧទ្ទេសបណ្ឌិត នន្ទ ង៉ែត ព្រះសង្ឃនាយកនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាសម្ដេចព្រះចៅអធិការវត្តបទុមវតីរាជវរាម រាជធានីភ្នំពេញ ព្រមទាំងសម្ដេច ព្រះពុទ្ធជ័យមុនី ឃឹម សន ព្រះគ្រូសូធ្យស្ដាំ និងព្រះវិជ្ជាចរណ ចេម ធារៈ ព្រះគ្រូសូធ្យឆ្វេងនៃវត្តបទុមវតិី ព្រមទាំងព្រះមេកុដិសមាគមដែលបានផ្ដល់ទីជម្រកស្នាក់នៅបន្តការសិក្សារបស់ខ្ញុំព្រះករុណា ។

សូមថ្លែងអំណរគុណដល់ពុទ្ធបរិស័យគ្រប់ទិសទាំងបួន តែងតែបានជួយចិញ្ចឹមជីវិតអ្នកបួសរស់នៅក្រោមម្លប់ព្រះពុទ្ធសាសនារហូតមកដល់ពេលនេះ ។

ជាទីបញ្ចប់ សូមថ្វាយព្រះពរសម្ដេច ព្រះមន្រ្តីសង្ឃវត្ត ព្រះមេកុដិ និងពុទ្ធបរិស័ទទីជិតឆ្ងាយទាំងអស់ សូមជួបប្រសប់នូវពុទ្ធមង្គល ៥ ប្រការគឺ អាយុ វណ្ណ សុខ ពល និងបដិភាណៈកុំឃ្លៀតក្លាយទៅជាប្រការដទៃឡើយ ៕  

ឧទ្ទិសកថា

សូមឧទ្ទិសស្នាដៃសំណេរមួយនេះ ទៅដល់បុព្វបុរសខ្មែរទាំងអស់ ដែលបានធ្វើការពលិជីវិតដើម្បីជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ និងមរតកអក្សរសាស្ត្រជាតិ​គ្រប់ៗជំនាន់ ។

មាតិកា

អារម្ភកថា---------------------------------- ១

ថ្លែងអំណរគុណ----------------------------- ៣

ឧទ្ទិសកថា--------------------------------- ៤

ទសន្សជីវិត Life Skill------------------------ ៨

កលយុទ្ធក្នុងការបង្កើតទស្សនជីវិត----------------- ១៣

កលវិធីក្នុងការបង្កើតទស្សនជីវិត------------------- ១៥

ទស្សនៈការទំនាក់ទំនងក្នុងគ្រួសារ----------------- ១៨

ការទំនាក់ទំនងដែលវ័យជំទង់ត្រូវការ---------------- ២០

ផលនៃការទំនាក់ទំនងដែលសមរម្យ---------------- ២១

ទិកនិកការដាស់តឿនកូនក្នុងវ័យជំទង់--------------- ២២

ទិកនិកការដាស់តឿនប្រើហើយមិនបានផល ពេល------- ២៤

ទិននិកការទំនាក់ទំនង និងការតវ៉ារបស់វ័យជំទង់-------- ២៥

បង្រៀនកូនក្នុងរឿងទស្សនៈការបដិសេធ------------- ២៩

កម្រិតនៃការបដិសេធមាន ៣ កម្រិត--------------- ២៩

ការរកផ្លូវចេញពេលត្រូវគេរំអុក ឬប្រមាទ------------- ២៩

ទិកនិកការបដិសេធ សម្រាប់ក្មេងស្រីវ័យជំទង់ ដែលគួរនាំយកទៅប្រើក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃ   ៣១

សួរ - ឆ្លើយ----------------------------- ៣៣

ពាក្យបង្រៀនរបស់ម៉ែ------------------------- ៣៦