Sunday, June 7, 2020

ម៉ាឈែវ៉ែលី​?


ពេលណា​និយាយ​ពី​ឈ្មោះ​នយោបាយ​វិទូ​អ៊ីតាលី ម៉ា​ឈែ​វ៉ែ​លី​, មនុស្ស​ដែល​ធ្លាប់​អាន​បាន​​សៀវភៅ​ដែល​មាន​ចំណងជើង​ថា សម្តេច​ ជាពិសេស​អ្នក​សិក្សា​ទស្សនវិជ្ជា ឬអ្នក​សិក្សា​នយោបាយ គឺ​នឹង​ដឹង​ភ្លាម​ថា​ម៉ា​ឈែ​វ៉ែ​លី​ជា​អ្នកនយោបាយ ឆ្អិន​ក្បាល​ស៊ី​ក្បាល ឆ្អិន​កន្ទុយ​ស៊ី​កន្ទុយ​។ ក្នុង​ទ្រឹ​ស្តី​នយោបាយ អ្នកនយោបាយ គឺ​ពុំងាយ​នឹង​ទុកចិត្ត​អ្នកណា​ម្នាក់​ឡើយ។ ម៉ា​ឈែ​វ៉ែ​លី (Niccolò Machiavelli​) និយាយ​​ថា កុំ​ទុកចិត្ត​សូម្បីតែ​មិត្តភក្តិ​របស់​អ្នក ព្រោះ​ថ្ងៃស្អែក​មិត្ត​អាច​ក្លាយទៅជា​សត្រូវ។ កុំ​និយាយ​អ្វី​ដែល​នាំ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​សត្រូវ​របស់​អ្នក ព្រោះ​សត្រូវ​ថ្ងៃនេះ គឺ​អាច​ក្លាយទៅជា​មិត្ត​នៅ​ថ្ងៃស្អែក​។ នេះ​ជា​ការ​បង្រៀន​​របស់អ្នក​នយោបាយ​កញ្ជ្រោង។

ការងារ​ទាំងឡាយ​ណា​ដែល​ចាត់​ចូល​ការងារ​នយោបាយ គឺ​មិន​ងាយ​នឹង​កើតឡើង​ចៃដន្យ​​ឡើយ ដ្បិត​មានតែ​ការរៀបចំ​ទុកមុន​ប៉ុណ្ណោះ។ ប្រទេស​ដែល​លក់​អាវុធ ក៏អាច​ជា​ប្រទេស​ដែល​ជា​ប្រភព​នៃ​ការ​ញុះ​ញ៉ុង​ឱ្យ​ប្រទេស​ដទៃ​ឈ្លោះ​គ្នា​ដែរ។ ពេលណា​មាន​សង្គ្រាម​កើតឡើង ផលិតផល​អាវុធ​នឹង​មាន​ទីផ្សារ។ អ្នកចេះ​មន្តអាគម​គាថា ដែល​ទើបតែ​រៀន​ព្យាបាល​ជំងឺ​ដំ​បូងៗ អាច​ដាក់​អំពើ​ផ្លូវ​ក្នុង​​ដល់​អ្នកដទៃ រួចហើយ​សាកល្បង​ព្យាបាល​ដោយខ្លួនឯង។ គ្រូ​ក៏​ជា​ខ្លួនឯង ហើយ​ការ​ដាក់​អំពើ​ងងឹត​ផ្លូវ​ក្នុង​ដល់​អ្នកដទៃ ក៏​ជា​ខ្លួនឯង (មនុស្ស​តែមួយ​)។ នយោបាយ​វិទូ​អ៊ីតាលី ម៉ាឈែវ៉ែលី​ និយាយ​ទៀត​​ថា មធ្យោបាយ​ការពារ​ខ្លួនឯង​ដ៏​ល្អ​បំផុត គឺ​ឈ្លានពាន​អ្នកដទៃ​។ អ្នកនយោបាយ​ផ្តាច់​ការ​សម័យ​មុន​ៗ ដូចជា​អា​ឌុល អ៊ី​ត្លែ​រ បាន​ប្រើប្រាស់​មធ្យោបាយ​កម្ទេច​សត្រូវ ឬអ្នកប្រឆាំង​តាមរយៈ​លេស​ការពារ​ប្រជាជន។

អ៊ី​ត្លែ​រ រៀបចំ​កម្លាំងទ័ព​ការពារ​អំណាច​ខ្លួនឯង ក្រោម​លេស​ការពារ​ប្រជាជន ដែល​មិន​ខុសពី​ទស្សនៈ​នីតិ​វិទូ​បារាំង ម៉ុង​តេ​ស្គី យ័រ (Michel de Montaigne​) ដែល​ថា ការ​ការពារ​អំណាច​ដ៏​ស្របច្បាប់ គឺ​យក​ច្បាប់​មក​ការពារ​អំណាច​ខ្លួនឯង ក្រោម​លេស​ដើម្បី​ប្រជាជន​។ អ្នកប្រាជ្ញ​ចិត្ត​វិញ្ញាណ​ឥណ្ឌា អូស្ហូ (Osho​) បាន​ធ្វើ​បាឋកថា​ស្តី​ពី​ឥរិយាបថ​អ្នក​ផ្តាច់​ការ ដោយ​លោក​សង្កត់ធ្ងន់​ថា អា​ឌុល អ៊ី​ត្លែ​រ ប្រើ​លេស​ការពារ​ប្រជាជន ដើម្បី​វាយប្រហារ​សត្រូវ​ខ្លួនឯង ក្នុង​ន័យ​ការពារ​អំណាច​ខ្លួនឯង​ឱ្យ​គង់វង្ស​បាន​យូរ។ គ្មាន​មេដឹកនាំ​ណា​ម្នាក់​និយាយ​ថា <ខ្ញុំ​ធ្វើ​ដើម្បី​ការពារ​អំណាច​ខ្ញុំ​ទេ តែ​មានតែ​និយាយ​ថា អ្វី​ដែល​ខ្ញុំ​ធ្វើ គឺ​ការពារ​ប្រជាជន​>
____
សៀវភៅ​នយោបាយ​ដែល​យុវជន​គួរ​អាន​បន្ថែម៖ សម្តេច ឬ The Prince​, ​និពន្ធ​ដោយ Niccolò Machiavelli​, សៀវភៅ ការ​តស៊ូ​របស់ខ្ញុំ ឬ Mein Kampf​, និពន្ធ​ដោយ Adolf Hitler​ | ក្រៅពី​អាន គឺ​ត្រូវ​ចេះ​វិភាគ​អំពី​បរិបទ និង​ឥរិយាបថ​អ្នកនយោបាយ​ផង​ដែរ
រូបភាព Google.com

No comments:

Post a Comment