ខ្ញុំធ្លាប់បានចែករំលែកអត្ថបទខ្លះទាក់ទងនឹងទិដ្ឋភាពខ្លះៗនៃការបែកបាក់សង្គម
ដែលការបែកបាក់នេះកើតឡើងស្ទើរតែគ្រប់វិស័យ។ មូលហេតុនៃការបែកបាក់ គឺដោយសារតែមនុស្សគ្មានសន្តិភាពចំពោះខ្លួនឯង
ទាស់ទែងជាមួយខ្លួន និងមិនស្គាល់ខ្លួនឯង។ ឃើញទិដ្ឋភាពបែបនេះ
ខ្ញុំចេះតែដាក់សំណួរ “តើត្រូវធ្វើយ៉ាងណា
ឬ How” គ្រប់ពេលវេលា
ព្រោះខ្ញុំមានជំនឿលើសំណួរដែលខ្ញុំតាំងចិត្តសួរខ្លួនឯង។ ខ្ញុំសង្កេតឃើញចរន្ត
៤នៃសង្គម ដែលនាំឱ្យមនុស្សបែកបាក់គ្នា។ ចរន្តទី១ ជាចរន្តដំបូង គឺហៃអើនិយម
ចរន្តនេះ
វាបង្កបង្កើតចរិតលក្ខណៈសង្គមនាំឱ្យមនុស្សក្នុងសង្គមមិនខ្វល់ពីអ្នកណា
ខ្វល់តែពីខ្លួនឯង គ្រួសារឯង។ ចរន្តទី២ ជាចរន្តជ្រុលនិយម ចរន្តនេះមានគោលបំណងចង់សើរើអ្នកហៃអើ
ហើយប្រើវិធីក្តៅ បំផុសស្មារតីមនុស្សបែបពុះកញ្ជ្រោលឱ្យសើរើតាមបែប “ដៃភ្លើង
ជើងមាន់”។ ចរន្តទី៣
ជាចរន្តជាប់មនោគមវិជ្ជា ចរន្តនេះ
គឺព្យាយាមបង្កើតអត្តសញ្ញាណមួយមានចរិតលក្ខណៈដាច់ដោយឡែកពីចរន្តដទៃ។
ចរន្តទី៤ ជាចរន្តមិនអើពើនឹងសង្គម ដែលខ្វល់ត្រឹមតែថា បើបានក៏បានទៅ
ហើយបើមិនបានក៏ហីទៅ។
ចរន្តទាំងនេះ គឺធ្វើឱ្យសង្គមបែកបាក់
ធ្វើឱ្យយុវជនមើលមុខគ្នាមិនចំ
និងបង្កើតឱ្យមានពហុនិន្នាការក្នុងសាសន៍តែមួយ។ ការបែកបាក់នេះ
វាមិនចម្លែកឡើយ ដ្បិតគ្រប់សម័យ គ្រប់សង្គម
គឺតែងតែមានការបែកបាក់និន្នាការ ដណ្តើមអំណាច ប្រជែងឥទ្ធិពល។
ក្រៅពីការបែកបាក់សង្គម ក៏មានការបែកបាក់សាសនាផងដែរ។
សម្រាប់អ្នកសិក្សាស្រាវជ្រាវ បញ្ហាទាំងនេះគឺជារឿងធម្មតាទេ។
តើហេតុអ្វីមនុស្សបែកបាក់គ្នា? បើឆ្លើយតាមបែបកំប្លែង
យើងអាចឆ្លើយថា “គឺដោយសារតែមនុស្សមិនត្រូវរ៉ូវគ្នា”។
ប៉ុន្តែការបែកបាក់នេះ គឺកើតឡើងដោយសារតែជំងឺមនោមគវិជ្ជា។
មនុស្សរវល់ឈ្លោះគ្នាពីបញ្ហាមនោគម តែមិនប្រឹងធ្វើឱ្យចេញលទ្ធផល។
តើបានប្រយោជន៍អ្វី ពីការឈ្លោះទាស់ទែងដោយឥតសកម្មភាព? ខ្ញុំសុំចែករំលែកពីនិទានដែលនិយាយពីបុរសពីរនាក់ឈ្លោះគ្នាតាមបែបស្រមើស្រមៃ។
បុរសពីរនាក់ដឹកគោកាត់វាលស្រែ។ បុរសទី១ ឃើញសន្ទូងនៅវាលស្រែល្អ
ក៏សួរទៅបុរសទី២ដោយឧបមាថា “តើស្រែអ្នកណា អីក៏សន្ទូងល្អម៉្លេះ?” បុរសទី២
ឆ្លើយដោយឧបមាថា “ស្រែអញ
តើឯងមិនដឹងទេឬ?” បុរសទី១
និយាយថា “បើដឹងថាស្រែឯងអ៊ីចឹង
អញនឹងដឹកគោឱ្យស៊ីសន្ទូងនេះខ្លះ”។
បុរសទី២ ឆ្លើយដោយកំហឹងថា “សាកមើលទៅ!
អញនឹងយកកាំបិតមកកាប់គោឯងឱ្យងាប់ បើហ៊ានតែស៊ីស្រូវស្រែអញ”។ បុរសទី១
និយាយថា “អើ! សាកមើលទៅ
អញនឹងហៅមេឃុំ មេភូមិ ប៉ូលីស មកចាប់ឯងដាក់គុក”។ បុរសទី២
ខឹងសម្បារយ៉ាងខ្លាំង រួចតបថា “បើខ្លាំង ឯងសាកមើលទៅ....”។ ក្រោយមក
បុរសទាំងពីរខឹងគ្នា រហូតដល់ព្រលែងគោក្នុងដៃចោល
រួចហើយមកច្រានទ្រូងគ្នា ដាល់គ្នាពេញវាលស្រែ។ ចៃដន្យមានអ្នកដាក់ទ្រូឃើញបុរសពីរនាក់កំពុងតែប្រវាយប្រតប់គ្នា
ក៏ចាប់បំបែក ហើយសួរនាំ។ អ្នកដាក់ទ្រូដឹងដើមដឹងហេតុ
ក៏ហួសចិត្តនឹងបុរសពីរនាក់នេះ ឈ្លោះគ្នាដោយសាររឿងឧបមា។ តើរឿងនេះ
កើតឡើងហើយឬនៅ?
ពិតជាហួសចិត្តមែន គ្រាន់តែឧបមា និងការស្រមៃសោះ
ក៏ឈ្លោះគ្នាយកស្លាប់រស់ដែរ។ នេះជាសង្គ្រាមពាក្យសម្តី
តែមិនមានសង្គ្រាមទង្វើទេ។ ក្រោមលេសនៃការរីកចម្រើនរួម
ក្រោមលេសនៃប្រយោជន៍រួម ក្រោមលេសដើម្បីសង្គម
មនុស្សខ្លះនិយាយពីសុខដុមរមនា តែមានសកម្មភាពបំបែកបំបាក់។ ទស្សនៈខាងលើនេះ គឺជាទស្សនៈផ្ទឹមប្រៀបធៀបនឹងជម្លោះបែបមនោគមវិជ្ជា។
មនុស្សដែលរស់នៅក្នុងជម្លោះឈ្លោះទាស់ទែងគ្នា បានតែសេចក្តីក្តៅក្រហាយ
ប្រៀបដូចជាអ្នកដែលជាប់មនោគមវិជ្ជា គឺគ្មានសេរីភាពគំនិតឡើយ។
ហេតុអ្វីមានខួរក្បាលហើយ
មានសមត្ថភាពពិចារណាដូចមនុស្សដទៃដែរ តែចាំបាច់អ្វីយកមនោគមវិជ្ជាមកពាក់? មានពាក្យទំនឹមឥណ្ឌាបុរាណថា
“តើមានប្រយោជន៍អ្វីដែលត្រូវយកស្បែកជើងឱ្យសត្វពស់ពាក់
ដើម្បីពន្លឿនដំណើរ?” សត្វពស់អាចធ្វើដំណើរលឿនគ្រប់គ្រាន់តាមលក្ខណៈធម្មជាតិ
ហើយក៏ពុំត្រូវការស្បែកជើងអ្វីដែរ ប្រៀបដូចជាសមត្ថភាពខួរក្បាលមនុស្សយើង
គឺអាចពិចារណាចាក់ធ្លុះសច្ចភាពដូចគ្នា/ខុសគ្នាបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។
អ្នកប្រាជ្ញចិត្តវិញ្ញាណចិន ឡៅ ជឺ មានទស្សនៈថា “គ្មានអ្វីដែលទន់ជាងទឹក
ហើយក៏គ្មានអ្វីដែលខ្លាំងជាងទឹកដែរ ដ្បិតទឹកគ្មានទម្រង់ អាចបត់បែនបានគ្រប់ស្ថានភាព”។
តើអ្វីជាខ្លឹមសាររបស់ឡៅ ជឺ? ទឹកគ្មានទម្រង់
រីឯមនុស្សគួរតែរស់នៅមានសេរីភាពផ្លូវគំនិតឥតព្រំដែន
ដោយកុំយកមនោគមវិជ្ជាមកបំពាក់ឱ្យខ្លួនឯង។ អ្នកដែលជាប់ទ្រុងមនោគមវិជ្ជា
គឺប្រៀបដូចជាដុំថ្មដែលមានទំហំ មានទម្រង់...។
យុវជនគួរព្រលែងខ្លួនឱ្យមានគំនិតទូលាយ ឈានទៅរកការសិក្សារៀនសូត្រ ឈ្វេងយល់
និងកុំជាប់ទ្រុងមនោគមវិជ្ជាសាសនាក្តី ឬនយោបាយក្តី
ជាពិសេសត្រូវធ្វើជាម្ចាស់ដឹកនាំខ្លួនឯង។ ចូរមានសទ្ធាលើសន្តិភាព
មានសទ្ធាលើប្រយោជន៍រួម មានសទ្ធាលើសេចក្តីស្រឡាញ់
មានសទ្ធាលើសកម្មភាពប្រព្រឹត្តល្អជាក់ស្តែង
មានសទ្ធាលើការួបរួម...នេះហើយជាសាមគ្គីសង្គម។ សទ្ធាក្នុងទីនេះ
គឺខ្ញុំចង់សំដៅលើជំនឿតាមហេតុផលខួរក្បាល ទំនុកចិត្តតាមរយៈបេះដូងខ្លួនឯង
និងដាក់ចិត្តដាក់កាយប្រព្រឹត្តរឿងមានប្រយោជន៍ចំពោះខ្លួនឯង គ្រួសារ
និងសង្គម៕
Cr. Lam Lim
No comments:
Post a Comment