ប្រភពនៃការឈឺចាប់
ដំបូងវាកើតឡើងចេញពីខាងក្នុងខ្លួនយើង ហើយក្រោយមក យើងក៏បង្កការឈឺចាប់ដល់អ្នកដទៃ។
មនុស្សម្នាក់នឹងលែងសូវមានការឈឺចាប់ហើយ បើបានយល់ដឹងពីច្បាប់ធម្មជាតិ
និងមើលអ្វីៗក្នុងសភាពពិតរបស់វា។ ឧទាហរណ៍ ពេលយើងឃើញពស់កំពុងតែត្រូវរបួស
យើងក៏យកវាមកព្យាបាលនៅផ្ទះ។ ពេលព្យាបាលវាជាសះស្បើយហើយ
វាក៏បែរជាមកចឹកយើងឱ្យរបួសវិញ។
ការឈឺចាប់របស់យើងកើតឡើងដោយខ្លោចផ្សាបំផុត ព្រោះក្នុងចិត្តយល់ថា “ធ្វើគុណ តែត្រឡប់មកបានជាទោស”។
ពេលយើងជួយនរណាម្នាក់ តែគេបែរបង្កទុក្ខដល់យើង គឺយើងក៏ឈឺចាប់។
ធម្មជាតិសត្វពស់ វាមិនស្គាល់អ្នកណាបានជួយវា ឬអ្នកណានឹងសម្លាប់វាទេ
ដ្បិតបើយើងនៅជិតវាពេក វានឹងការពារខ្លួន។ ធម្មជាតិមនុស្សអាក្រក់ មិនខ្វល់ថាមនោសញ្ចេតនារបស់អ្នកជួយជ្រៅប៉ុនណាទេ
តែបើពេលណាបានប្រយោជន៍ហើយ គឺនឹងតបទោសមកវិញ។
នេះជាសភាពិតរបស់ធម្មជាតិដែលខ្ញុំបានប្រៀបធៀបដោយសង្ខេបរវាងពស់មានពិស
និងមនុស្សអាក្រក់ ដែលបង្កសេចក្តីឈឺចាប់ដល់យើង។ តើមានអ្វីផ្សេងទៀត ដែលអាចនាំការឈឺចាប់ដល់យើង?
អ្នករៀនសូត្រចេះដឹងច្រើន
និយាយក៏ច្រើន មិនស្គាល់កាលៈទេសៈ ទូន្មានអ្នកណាម្នាក់ម្តងហើយម្តងទៀត
ក៏នឹងត្រូវគេតបគុណមកវិញដោយសម្តីមើលងាយ។
មើលងាយព្រោះអ្នករៀនសូត្រចេះដឹងនិយាយបានតែមាត់ តែមិនធ្វើសកម្មភាពសោះ
មិនអនុវត្តឱ្យកើតផល។ អ្នកខ្លះមានចំណេះសម្រាប់សម្ញែង អួតក្អេងក្អាង
គ្មានចរិតសីលធម៌ ចូលចិត្តជាន់អ្នកដទៃគ្មានហេតុផល
ឬចូលចិត្តវាយប្រហារមនុស្សល្អៗ ក៏អាចត្រូវគេមើលងាយថា “មានចំណេះ
តែឥតជ្រាបជាចរិត”។ អ្នករៀនសូត្រខ្លះទៀត ចេះគឺចេះហើយ តែចេះពូកែខាងធ្វើអាក្រក់
លក់ឧត្តមគតិ អាងចំណេះដឹង ចង់ឱ្យអ្នកដទៃគោរព
ក៏នឹងបែរជាត្រូវមនុស្សសាមញ្ញល្អៗមើលងាយ មើលថោក
ព្រោះគ្មានមនសិការក្នុងចំណេះ។
មិនទាន់មានសមត្ថភាពចេះប្រើប្រាស់ចំណេះឱ្យត្រឹមត្រូវ
ក៏ត្រូវអ្នកដទៃមិនគោរពឱ្យតម្លៃ, មានចំណេះដឹង
តែលក់ខួរក្បាលឱ្យមនុស្សអាក្រក់ ក៏ត្រូវអ្នកដទៃខ្ពើមមិនឱ្យតម្លៃ,
មានចំណេះដឹងហើយ
តែមិនទាន់ចេះរៀបចំចរិតលក្ខណៈខ្លួនឱ្យស័ក្តិសមជាអ្នកចេះដឹង
ក៏ត្រូវអ្នកដទៃប្រមាថមើលងាយ។ ស្ថានភាពទាំងនេះសុទ្ធតែជាភាពជូរចត់នៃជីវិត។
មានការឈឺចាប់មួយប្រភេទទៀត ដែលជាបញ្ហាធំបំផុតក្នុងសង្គម
ជាពិសេសក្នុងចំណោមចិត្តសាស្រ្តយុវជននិងអ្នកទន់ខ្សោយ។ តើជាការឈឺចាប់អ្វី?
នៅពីក្រោយចំណេះដឹង និងការអនុវត្ត
គឺជាឥរិយាបថនៃការស្វែងរកចំណេះដឹង។ នៅពីមុខចំណេះដឹង គឺការអនុវត្តចំណេះដឹងឱ្យកើតជាផ្លែផ្កា។
នៅពីមុខលទ្ធផល គឺជាលទ្ធផលដែលនាំប្រយោជន៍រួម ឬមិនបំផ្លាញមនុស្សល្អ។
ខ្ញុំសុំសង្កត់ពាក្យថា “មិនបំផ្លាញប្រយោជន៍មនុស្សល្អ” ដោយឱ្យយើងគិតឱ្យច្បាស់ថា
“ការមិនបៀតបៀនអ្នកដទៃ
គឺសំដៅយកអ្នកដទៃដែលជាមនុស្សល្អ”។ រីចំណែកមនុស្សអាក្រក់វិញ
ខ្ញុំនិយាយឱ្យអាក្រក់ស្តាប់បន្តិចថា “ទោះយើងមិនបៀតបៀនមនុស្សអាក្រក់
ក៏មនុស្សអាក្រក់មិនឱ្យយើងរស់នៅសុខដែរ”។
នេះជាសភាពពិតមួយនៃធម្មជាតិដែលមិនអាចប្រកែកបានឡើយ។
ជីវភាពរស់នៅរបស់ជាតិសាសន៍នីមួយៗ គឺគ្មានជាតិសាសន៍ណាមួយ
ឬមនុស្សណាម្នាក់ដែលមិនត្រូវមនុស្សអាក្រក់ធ្វើបាប ឬគាបសង្កត់ទេ
ដ្បិតវាគ្រាន់តែតិចឬច្រើនប៉ុណ្ណោះ។ យើងអាចមើលឃើញទង្វើពុករលួយ បទឧក្រិដ្ឋ
ការគាបសង្គត់ បក្សពួកនិយម និងទង្វើអាក្រក់ៗនានាជាច្រើន
ជាពិសេសចេញពីអ្នកមានអំណាចហូរហៀរ។ អ្នកខ្លះធ្វើការប្រាក់ខែតិច
តែពេលមើលទ្រព្យសម្បត្តិ ដូចជាអ្នកធ្វើការប្រាក់ខែរាប់លានដុល្លារ
ឬដូចទ្រព្យអ្នករកស៊ីមានបានស្របច្បាប់។
យើងដឹងដោយអារម្មណ៍និងការគិតពិចារណាតាមបែបតក្កវិជ្ជាយ៉ាងប្រត្យក្ស
គឺប្រាកដជាមានអំពើពុករលួយ ឬទង្វើអាក្រក់ណាមួយនៅពីក្រោយ
ឬដោយសារការប្រើអំណាចធំខុសច្បាប់ជាមិនខាន។ សំណួរសួរបន្តថា “ចុះបើយើងអាចដឹង
ឬបានឃើញនឹងភ្នែក តើយើងអាចធ្វើអ្វីខ្លះក្នុងការស្វែងរកយុត្តិធម៌?”
អ្នកខ្លះអាចស្រែកជេរ
អ្នកខ្លះអាចបន់ព្រះដាក់ទំនាយ អ្នកខ្លះខ្ពើមរអើម។ល។ សំណួរបន្តថា “តើបានប្រយោជន៍អ្វី
គ្រាន់តែសម្តីជេរប្រមាថពីរបីមាត់
តើអាចធ្វើឱ្យមនុស្សអាក្រក់ក្លាយទៅជាមនុស្សល្អ? តើអាចទៅរួចទេ?” ចុងក្រោយ
យើងជាអ្នកល្អនៅតែក្អួតឈាមដោយសារតែទង្វើអយុត្តិធម៌ជាក់ស្តែងរបស់មនុស្សអាក្រក់ដដែល។
តើបានប្រយោជន៍អ្វី? ខ្ញុំសុំនិយាយក្នុងបរិបទនយោបាយបន្ថែមទៀត។
ក្នុងន័យនយោបាយ អ្នកនយោបាយខ្លះ សខ្មៅ ល្អអាក្រក់ ថោកទាបឬថ្លៃថ្នូរ
ស្ទើរតែអ្នកនយោបាយមិនសូវខ្វល់ តែអ្វីដែលត្រូវខ្វល់
គឺលទ្ធផលជាក់ស្តែងនិយម។ យើងតែងឃើញឃាតកម្មលើអ្នកនយោបាយ គឺកើតពីទំនាស់នយោបាយ
ជាពិសេសអ្នកមានអំណាចធំៗ។ ក្នុងបរិបទច្បាប់
មេធាវីគឺជាអ្នកអាចធ្វើឱ្យសទៅជាខ្មៅ ឬខ្មៅទៅជាស ល្អទៅជាអាក្រក់
មានទោសទៅជាគ្មានទោស គ្មានទោសទៅជាមានទោស ជាពិសេសក្នុងសង្គមបក្សពួកនិយម។
ខ្ញុំនិយាយនេះ គឺស្ទើរតែកើតឡើងទូទៅនៃបរិបទសង្គមនៃពិភពលោក។
តើមានអ្វីដែលអាចឈ្នះអ្នកមានអំណាច និងអ្នកមានលុយ? អ្នកទទួលរងនូវទង្វើអយុត្តិមធម៌ខ្លះ
បានត្រឹមតែជេរ ដាក់ទំនាយ។ តើបានប្រយោជន៍អ្វី ដ្បិតថ្ងៃក្រោយ
មនុស្សអាក្រក់ដែលមានអំណាចនឹងបន្តធ្វើបាបអ្នកក្រទន់ខ្សោយដដែល? អ្វីៗដែលកើតឡើងចំពោះអ្នកទន់ខ្សោយ គឺសុទ្ធតែកើតឡើងតាមរយៈទង្វើ
ដែលជាសកម្មភាពជាក់ស្តែង។ ខ្ញុំចង់សួរបន្តថា “ចុះអ្នកល្អៗ
អ្នកចេះដឹង អ្នកពូកែទ្រឹស្តី តើអាចធ្វើអ្វីបាន ក្រៅតែពីទ្រឹស្តី?”
ចំណេះដឹងទាំងឡាយណាដែលនាំឱ្យយើងមានអត្តាខ្ពស់
ឬអញនិយមខ្ពស់ វាគឺជាចំណេះដឹងដែលនឹងបំបែកសាមគ្គី និងការស្រុះស្រួលសង្គម។
អ្នកដែលមានចំណេះដឹង តែមិនប្រឹងធ្វើសកម្មភាពជាក់ស្តែង
ក៏ប្រហែលជាត្រូវរងចាំទទួលការឈឺចាប់ពីទង្វើអាក្រក់របស់មនុស្សអាក្រក់បន្តទៀត។
ក្រៅពីនេះ គឺឈ្លោះទាស់ទែងនឹងគ្នាឯង ដែលជាអ្នកមានគោលដៅរួមដូចគ្នា។
ជាប្រវត្តិសាស្រ្ត បក្សនយោបាយពីរបីច្របាច់បញ្ចូលគ្នា
ហើយក្រោយមកបែកបាក់គ្នា គឺគ្មានអ្នកណាបំបែកបំបាក់ទេ គឺបែកបាក់គ្នាឯង
ហើយខ្លួនឯងជាអ្នកកម្ទេចក្រុមខ្លួនឯង។
នៅក្នុងភាពយន្តប្រវត្តិសាស្រ្តសាមកុក, បើកុំតែលូស៊ូប្រឹងប្រែងរក្សាសម្ពន្ធ
ម៉្លេះឆាវ ឆាវ វាយដណ្តើមបានទឹកដីតាំងពីភាគដំបូង។ ចង្ក្រានដែលមានមុំបី
បើមួយរលំហើយ គឺមួយទៀតក៏មិនអាចប្រើការកើតដែរ។ ទីបំផុតទៅ
ទាស់ទែងនឹងគ្នាឯង ច្រណែននឹងគ្នាឯង ដណ្តើមមុខមាត់ លើកតម្កើងតែគ្នាឯង...។ ឥរិយាបថនេះ
គឺជាការខ្ពើមរអើមផងនិងជាការឈឺចាប់ផង។ តើគោលបំណងនៃអត្ថបទនេះ
ខ្ញុំចង់និយាយពីអ្វី? ផលនៃការទាស់ទែងទស្សនៈ
ផលនៃការមិនធ្វើសកម្មភាពជាក់ស្តែង គឺគ្មានអ្វីផ្សេង
ក្រៅតែពីវេទនាទាំងអស់គ្នាទេ។ ទស្សនៈអ៊ីស្លាមសាសនានិយាយពីជំនឿមនុស្សល្ងង់
ប្រៀបដូចជាចំណេះដឹងដែលឡើងខ្ពស់មិនផុតស្លាបប្រចៀវខ្លួនឯង។
ប៉ុន្តែចំពោះអ្នកយល់ច្បាស់ពីចំណេះដឹង
គឺស្គាល់សញ្ញានៃចំណេះដឹង ហើយប្រើប្រាស់ចំណេះដឹងឱ្យកើតជាប្រយោជន៍។ ជឿព្រះ
តែមិនគោរពតាមបញ្ញត្តិព្រះ ឬមិនធ្វើតាមសេចក្តីល្អដែលព្រះបង្រៀន។
ជឿលើចំណេះដឹង តែមិនអនុវត្តចំណេះដឹង។ ចេះឈឺចាប់
តែមិនប្រឹងធ្វើសកម្មភាពជាក់ស្តែង បែរជាឈ្លោះទាស់ទែងគ្នាឯង។ រស់នៅឈឺចាប់
ស្លាប់ទៅក៏ឈឺចាប់ អ្នកជំនាន់ក្រោយក៏ឈឺចាប់។
តើមានពាក្យណាផ្សេងដែលអាចជំនួសពាក្យឈឺចាប់បានទេ? បើចង់ឱ្យសង្គមជាសះស្បើយពីជំងឺ
លុះត្រាតែជនសង្គម កុំធ្វើជាមនុស្សឈឺ។ ឈឺព្រោះមិនស្វែងរកចំណេះ,
ឈឺព្រោះមិនអនុវត្តនូវចំណេះ, ឈឺព្រោះយកចំណេះមកឈ្លោះគ្នា,
ឈឺព្រោះមានតែចំណេះ តែខ្វះសីលធម៌ បាត់ឧត្តមគតិ អាត្មានិយម។ ដូច្នេះជំងឺសង្គម មិនថាសង្គមណាទេ
គឺវាសមនឹងនៅជាមួយព្រលឹងមនុស្សប្រភេទបែបខាងលើ។ សរុបដោយសង្ខេប
អ្នកណាដែលចង់ឱ្យខ្លួនចេះដឹង គឺត្រូវប្រឹងរៀន។
អ្នកណាដែលចង់បានលទ្ធផលពីចំណេះដឹង គឺត្រូវប្រឹងធ្វើជាក់ស្តែង
ហើយបើស្រឡាញ់សង្គម កុំភ្លេចការសិក្សាអប់រំ។ ចាប់ចោរត្រូវការភស្តុតាងជាក់ស្តែង
រីឯសាងសង្គមដែលលែងមានទង្វើអយុត្តិធម៌
គឺត្រូវការការយកចំណេះដឹងទៅអនុវត្តជាក់ស្តែង។ ទង្វើអាក្រក់នឹងរលាយបាត់
ដរាបណាមនុស្សល្អអនុវត្តសេចក្តីល្អបានច្រើន។ ទង្វើអយុត្តិនឹងលែងមាន
ដរាបមនុស្សជឿលើការតស៊ូប្រយុទ្ធតាមរយៈចំណេះដឹងបែបជាក់ស្តែងនិយម។
តើធម្មជាតិអ្នកខ្លាំងឯណាដែលមានចិត្តចង់ចរចាជាមួយនឹងអ្នកខ្សោយ? តើធម្មជាតិជាសត្វតោឯណាដែលចង់ចរចាជាមួយនឹងសត្វចៀម? អត្ថបទនេះ គឺពុំសំដៅលើសង្គមណាមួយឡើយ
តែសម្រាប់ការសិក្សារៀនសូត្រពីបទពិសោធទូទៅនៃមនុស្សជាតិ៕
No comments:
Post a Comment